Geçtiğimiz hafta ‘’sinemada yenilikçi bir dönem’’ başlıklı yazımda; yapay zekanın görsel sanatlara özellikle de sinemaya etkisindeki gözlemlerimi aktarmıştım. Bu konuyu araştırırken, yine görsel sanatlarla yapay zekanın ilişkilendirildiği bir proje dikkatimi çekmişti. O da, Rembrandt'ın ölümünden yaklaşık 347 yıl sonra, Amsterdam'da yeni bir tarzla yapılmış bir çalışmanın sergilenmesi idi.

Bu eser, gerçek bir Rembrandt eserine neredeyse benzeyen bir görünüme sahip. Ancak bu sefer, İnsan ve yapay zeka, geçmiş ve gelecek arasında bir köprü kurarak, yeni bir sanat eserinin doğuşunu hazırladı diyebiliriz. Biraz teknik bilgi verecek olursam; ING sponsorluğunda JWT Amsterdam tarafından başlatılan bu proje, alanında uzman teknik bir ekip tarafından iki yılda yapılıyor. Rembrandt'ın 346 eserinde bulunan 160.000'den fazla parça, 3B tarama ve dijital modelleme teknikleriyle yapay sinir ağlarına aktarılıyor. Aktarılan veriler yüz tanıma yazılımı sayesinde Rembrandt'ın benzersiz stili analiz edilerek, yeni yüz tasarım özellikleri ekleniyor. Rembrandt'ın eserlerinde kullanılan geometrik oranlara sadık kalmaya çalışıldığı özellikle vurgulanıyor. Ayrıca, Rembrandt'ın fırça darbeleri dikkate alınarak, gelişmiş bir 3D yazıcıyla 13 katmanlı bir baskı yapılıyor. Sonuç olarak, Rembrandt'ın ölümünden 347 yıl sonra, tamamen dijital bir süreçle oluşturulan yeni bir Rembrandt eseri ortaya çıkıyor.

Sanat dünyasında böyle bir projenin doğru olup olmadığı tartışması sürerken bana göre; The Next Rembrandt projesi, yapay zeka ve teknolojinin sanat dünyasında nasıl kullanılabileceğine dair bir örnek teşkil etmektedir. Bu proje, geleneksel bir sanatçının tarzını ve tekniğini yapay zeka ile taklit etme yeteneğini gösterirken, aynı zamanda yapay zeka ile sanatsal yaratıcılığın nasıl birleştirilebileceğini de göstermektedir. Bu tür projeler, yapay zeka ve sanat arasındaki etkileşimi keşfetmeyi, yeni deneyimler yaşatmayı ve sanatın sınırlarını genişletmeyi amaçlamaktadır.

The Next Rembrandt projesi, Rembrandt'ın sanatının modern bir yorumu olarak karşımıza çıkıyor bence. Bu özgün proje, teknoloji ve sanatın buluştuğu bir noktada hayat bulmuş. Rembrandt'ın eşsiz tarzını analiz etmek ve ona saygı duruşunda bulunmak için yapay zeka algoritmaları kullanılmış. Bu süreçte, uzmanlar ve sanatseverler bir araya gelerek Rembrandt'ın eserlerindeki ayrıntıları titizlikle incelerken, hislerini ve sezgilerini de ortaya koymuşlar.  Rembrandt'ın ışığı nasıl yakaladığı, fırça darbelerinin nasıl bir iz bıraktığı, ve portrelerindeki karakterin nasıl yansıdığı gibi detaylara yoğunlaşmışlar. Bu sayede, Rembrandt'ın sanatsal ifadesinin ardındaki sırları keşfetmeye çalıştıklarının uğraşı ve merakı içindeler sanki.

koray çetin

Proje ile ilgili birçok yazıda bu çalışmanın yapılmasının bir nedeni de, Rembrandt'ın portrelerindeki insanların ifadelerini ve karakteristik özelliklerini anlamak için de yapıldığı vurgulanıyor. Buna, Rembrandt'ın eserlerinde insan dokunuşunu ve duygusal derinliği anlamak için önemli bir adımda denilebilir. Rembrandt'ın tarzını taklit etmekten ziyade, bu projenin amacı; onun sanatsal ruhunu ve anlatımını yeniden canlandırmak ve anlamaktı. Bu amacı güderken, teknolojiyi de kullanarak Rembrandt'ın benzersiz bir tarzı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır sadece.

Sonunda, yeni Rembrandt eseri doğdu. Fakat bu eser, sadece dijital bir yapı değil, Rembrandt'ın ruhunu ve duygularını yansıtan kendi alanında ayrı bir sanat eseri. Yüzyıllar öncesinden gelen bir ustaya saygı duruşu ve aynı zamanda sanatın ve teknolojinin güçlerinin birleşimiyle ortaya çıkan bir ifade. The Next Rembrandt projesi, yapay zeka ve sanatın evrensel dilini bir araya getirerek, yeni bir sanatsal deneyim sunuyor bizlere. Bu proje, bizi Rembrandt'ın dünyasına götürüyor ve onun benzersiz tarzını, ışığını ve ifadesini yeniden keşfetmemize yardımcı oluyor bence. Teknoloji ve sanatın bu sıra dışı birlikteliği, yeni yollarla sanatla bağ kurmamızı sağlarken, aynı zamanda geçmişten gelen bir mirası da kutluyor gibi.