Polikistik Over Sendromu (PCOS), üreme çağındaki kadınlarda yaygın olarak görülen hormonal bir bozukluktur. Dünyada milyonlarca kadını etkileyen bu durum, yalnızca adet düzensizlikleriyle sınırlı kalmaz; aynı zamanda kilo artışı, tüylenme ve kısırlık gibi çeşitli sağlık sorunlarına da yol açabilir. Peki, PCOS nedir ve neden ortaya çıkar? İşte cevabı...
PCOS Nedir?
Polikistik Over Sendromu (PCOS), yumurtalıklarda küçük kistlerin oluşmasına yol açabilen bir hormonal dengesizlik durumudur. Bu kistler her zaman zararlı olmasa da, hormonal dengesizlikle birlikte adet döngüsünde bozulmalara, yumurtlamada sorunlara ve bazı metabolik değişikliklere neden olabilir.
PCOS Neden Olur?
PCOS’un kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir:
İnsülin Direnci: PCOS'lu kadınların çoğunda insülin direnci görülür. Vücut, insüline karşı daha az hassas hale gelir, bu da insülin seviyelerinin artmasına ve hormon dengesizliklerine yol açabilir.
Hormonal Dengesizlik: Özellikle erkeklik hormonu olan androjen seviyelerinin yüksek olması, yumurtlamayı engelleyebilir ve cilt problemleriyle aşırı tüylenmeye yol açabilir.
Genetik Faktörler: Ailede PCOS öyküsü olan kadınlarda bu durum daha yaygın görülür.
Düşük Dereceli Enflamasyon: Vücuttaki kronik düşük seviyeli iltihaplanma, androjen üretimini artırarak PCOS gelişimine katkıda bulunabilir.
PCOS Belirtileri Nelerdir?
PCOS’un belirtileri kişiden kişiye değişebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
Adet Düzensizlikleri: Seyrek, düzensiz veya uzun süren adet döngüleri.
Aşırı Tüylenme (Hirsutizm): Özellikle yüz, göğüs ve karın bölgesinde artan tüylenme.
Akne ve Cilt Problemleri: Yağlı cilt, sivilce ve ciltte koyu lekeler.
Kilo Alımı ve Zor Kilo Verme: Özellikle bel çevresinde yağlanma.
Saç Dökülmesi: Erkek tipi saç dökülmesi.
Kısırlık: Yumurtlamadaki düzensizlikler nedeniyle hamile kalmada zorluk.
PCOS Nasıl Teşhis Edilir?
PCOS teşhisi için:
Tıbbi öykü ve fiziksel muayene
Kan testleri (hormon seviyeleri, kan şekeri, kolesterol)
Ultrason (yumurtalıkların görüntülenmesi) yapılır.
PCOS Tedavi Edilebilir mi?
PCOS tamamen tedavi edilemez ancak semptomlar kontrol altına alınabilir. Tedavi süreci genellikle kişiye özel planlanır ve şu yöntemleri içerebilir:
Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü.
İlaç Tedavisi: Doğum kontrol hapları, insülin direncini azaltıcı ilaçlar veya hormonal tedaviler.
Doğurganlık Tedavileri: Hamile kalmak isteyenler için ovülasyon indüksiyonu tedavileri uygulanabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?
Düzenli olmayan adet döngüleri yaşıyorsanız,
Ani kilo artışı veya aşırı tüylenme fark ediyorsanız,
Hamile kalmakta zorlanıyorsanız bir uzmandan destek almanız önemlidir.
