Kredi kartı aidatı, kartın talebi ile başlayıp kullanım süresi boyunca devam eden ve banka tarafından karşılanan çeşitli operasyonel maliyetlerin müşteriye yansıtıldığı bir üyelik bedeli olarak geçiyor. Kredi kartı aidatları, bankacılık ürünleri ile alakalı en fazla şikâyet alan konuların başında geliyor. Banka ve finans sektörünün kredi kartı aidat şikayetlerinin 2014-2015 yıllarında tavan yaptığını ancak son dönemde azaldığını belirten Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, ‘’Bankalar artık yeni doğan bebeğe bile kredi kartı verme telaşı içindeler’’ yorumunu yaptı. BEBEKLERE BİLE KREDİ KARTI VERECEKLER Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, kredi kartı borçları yüzünden yaşanan olayları hatırlatarak, ‘’Bankalar ve finans sektörü artık neredeyse, yeni doğan çocuğa bile kredi kartı verme telaşı içinde. İnsanlar kredi çeksin, para çeksin ve borç altına girsin diye uğraşıyor gibiler. İnsanlar, bu bankaların ve finans sektörünün tutumu nedeniyle, sürekli, gereksiz ve yanlış harcamalarda bulunuyorlar. Birden fazla kredi kartı, ödeyemeyecekleri kredi borçları gibi birçok maddi yükün altına giriyorlar. Kredi kartı ve kredi borcu nedeniyle, ülkemizde çok fazla intihar yaşandı, birçok aile bu borç meselesi yüzünden dağıldı, çoğu insanın psikolojisi bozuldu’’ ifadelerini kullandı. 2014 YILINDA ŞİKAYETLER TAVAN YAPTI Kredi kartı aidatı konusunda, 3 sene önce yoğun bir şikayet talebi aldıklarını ifade eden Çakar, ‘’Ülkemizde aynı sorunlar devam ediyor. Hatta bir ara bu bankalarla ilgili yıllık kart aidatı ve dosya masrafları konusunda, bizlere çok yoğun şikayetler yapıldı. 2014-2015 yılları arasında 5 milyona yakın kişi tarafından şikayetler geliyordu. Şu anda biraz daha azalmaya başladı. Bu 5 milyon 400 bin şikayetin yüzde 90’ı bankalarla ilgili şikayetlerden oluşuyor. Bunların çoğu Tüketici Hakem Heyetlerine yapılan şikayetlerden oluşuyor. Son dönemde bu şikayetler azaldı. Ama klasik anlamda, zaman zaman belli konularda, ön plana çıkmakla birlikte, genellikle finans sektöründeki bu sorunlar bir düzen anlayışı içinde devam ediyor’’ şeklinde konuştu. SON 15 YILIN ŞİKAYET İSTATİSTİKLERİ Son 15 yıl içerisinde, Tüketici Hakem Heyetlerine gelen şikayet istatistiklerini de paylaşan Çakar, ‘’Tüketici Hakem Heyetlerine, 2002 ile 2016 yılları arasında ulaşan şikayet sayısı istatistikler; 2002 yılında 33.37, 2003 yılında 31.582, 2004 yılında 38.476, 200 yılında 49.910, 2006 yılında 68.85, 2007 yılında 82.873, 2008 yılında 105.070, 2009 yılında 143.810, 2010 yılında 179.266, 2011 yılında 165.218, 2012 yılında, 446.054, 2013 yılında, 833.854, 2014 yılında 5.445.30, 2015 yılında 3.118.84, 2016 yılında 1.408.20 kişi’’ şeklinde açıkladı. YASAL OLARAK KREDİ KARTI AİDATI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği’nin 11. Maddesinde yer alan kredi kartı aidatları ile ilgili önemli konular şunlar; 1.Kart çıkaran kuruluşlar, yıllık üyelik ücreti ve benzeri ad altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorundadır. Ancak kredi kartı aidatı almadıkları kartların taksit yapması, puan vermesi gibi konular tamamen kart çıkartan kurumun inisiyatifine verilmiş olan bir durumdur. Yani aidat olmayan bir kredi kartı aldığınız zaman, harcamalarınızda taksit yapamayabilirsiniz. (Taksit yapılması ile ilgili yakın zamanda yeni bir yönetmeliğin de çıkması bekleniyor.) 2.Banka kartları ile sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamaz. Genellikle internette güvenli alışveriş için oluşturulan sanal kredi kartları ve banka hesap kartlarından, aidat alınamıyor. Ancak, banka kartlarının bağlı olduğu hesaplardan işletim ücreti alınabilir. Aidat ile hesap işletim ücreti farklı kapsamda değerlendirilen konular olduğu için karıştırmamak gereklidir. 3.Asıl karta bağlı olarak sunulan her bir ek kredi kartının yıllık üyelik ücreti, asıl kartın yıllık üyelik ücretinin yüzde ellisini geçemez. Bu yasa ile asıl kredi kartı için yıllık 100 TL aidat alınıyorsa, her bir ek kartı için artık en fazla yıllık 50 TL bir aidat alınabilecek. 4.Kredi kartı yıllık üyelik ücreti, ancak finansal tüketiciyi borçlandırıcı nitelikteki ilk kullanımı müteakip ve yıllık olarak tahakkuk ettirilebilir. Kredi kartı üyelik sözleşmesi yapılmış olsa dahi kişi kredi kartını kullanmadığı sürece, bu madde sayesinde aidat ödemiyor. 5.Kesintisiz olarak, en az yüz seksen gün süreyle hareket görmeyen kredi kartları hareketsiz kart kabul edilir ve bu kartlara hareketsiz kaldığı müddetçe yıllık üyelik ücreti yansıtılamaz. Kredi kartı 180 gün yani 6 ay kullanılmaması durumunda, bankalar herhangi bir şekilde kredi kartı aidatı talep edemiyor. 6.Hesap özeti gönderimi, sanal kart oluşturma ve kullanımı ile bir takvim yılı içerisinde kayıp, çalıntı ve benzeri nedenler dolayısıyla gerçekleştirilen iki adete kadar kart yenileme karşılığında ücret alınamaz. Yıllık 2 adete kadar kart yenilemesinde, herhangi bir ücret talep edilemiyor. Zor ama yılda 2 defadan fazla bir kart yenilemesi talebi olması durumda ise kart çıkaran kuruma belirli bir ücret talep etmek hakkı doğuyor. 7.Kredi kartı iptal talepleri, ilgili kredi kartıyla ilişkilendirilen herhangi bir borç bakiyesi bulunduğu gerekçe gösterilerek reddedilemez. Bu şekilde iptal edilen kredi kartlarının borç geri ödeme dönemlerinde yıllık üyelik ücreti tahsil edilemez. Kredi kartlarıyla ilgili bir diğer en fazla şikâyet konusu olan durumda, kredi kartı iptal işlemlerinde yaşanılan zorluklardı. Bu madde ile kredi kartı iptal etmek isteyen kişilerin herhangi bir gerekçe gösterilerek, kredi kartı iptal taleplerinin gerçekleştirilmemesinin de önüne geçilmiş oldu. (Rozita Merve HAMİDİ)
Muhabir: TE Bilisim