28 Nisan 2025'te İspanya ve Portekiz genelinde yaşanan büyük ölçekli elektrik kesintisi, Avrupa kıtasal şebekesindeki nadir bir teknik arızanın sonucu olarak değerlendiriliyor. Madrid’den Lizbon’a kadar milyonlarca insan karanlıkta kaldı, ulaşım durdu, hastaneler jeneratöre geçti, hükümet OHAL ilan etti.
İberya’da büyük enerji krizi:
İspanya iletim operatörü Red Eléctrica’ya göre olay, öğle saatlerinde yaşanan "çok güçlü bir osilasyon" sonucu şebekenin Avrupa sisteminden kopmasıyla başladı. Portekizli operatör REN ise olayı, aşırı sıcaklık değişimlerinin yol açtığı nadir bir atmosferik fenomenle ilişkilendirdi. Bu titreşimler, İberya’nın Avrupa elektrik ağıyla olan bağlantısını keserek sistemin kendi içinde de çökmesine yol açtı.
Trenler durdu, iletişim çöktü, hastaneler risk altındaydı
Kesinti ulaşımda kaosa neden oldu. Tren seferleri iptal edildi, metrolar aniden durdu, trafik ışıkları söndü. Bazı havalimanlarında uçuşlar ertelendi. İletişim altyapısı da çöktü; mobil hatlar ve internet bağlantıları büyük ölçüde devre dışı kaldı. Hastaneler acil jeneratörlere geçti, rutin işlemler durduruldu.
Panik alışverişi ve kurtarma operasyonları
Elektriksiz kalan şehirlerde halk marketlere akın etti. ATM'ler çalışmadı, su pompa sistemleri devre dışı kaldı. Asansörlerde ve metro vagonlarında mahsur kalan yüzlerce kişi itfaiye tarafından kurtarıldı. Madrid’de 200’den fazla asansör kurtarma vakası bildirildi. Yetkililer, halka evlerinde kalmaları yönünde çağrı yaptı.
Siber saldırı ihtimali araştırıldı, sebep atmosferik çıktı
İlk saatlerde siber saldırı ve sabotaj ihtimalleri araştırılsa da, teknik veriler olayın doğal atmosferik koşullardan kaynaklandığını gösterdi. Fransa-İspanya sınırındaki bir yangın ve bazı bölgesel arızalar da değerlendirildi, ancak kesintinin ana nedeni osilasyon kaynaklı sistem dışı kalma olarak açıklandı.
Avrupa'nın enerji altyapısı sorgulanıyor
Olay sonrası gözler yeniden Avrupa elektrik altyapısına çevrildi. Avrupa Birliği’nin İber Yarımadası’nı daha fazla entegre etme çabalarının henüz yeterli olmadığı ortaya çıktı. Avrupa enerji sisteminin aşırı hava olaylarına karşı kırılgan olduğu gerçeği, bu krizle birlikte yeniden gündeme geldi.
