Cringe nedir?
Cringe İngilizce kökenli bir kelime. Temel anlamında bir durumu izlerken veya yaşarken hissedilen utanç, rahatsızlık veya ikinci el utanç (başkası adına utanma) duygusunu tanımlar.
Fiziksel bir tepkiden kaynaklanan ilk anlamından (örneğin “dişçi aleti sesi duyunca irkilmek/korkuyla gerilmek”) zamanla daha çok psikolojik ve duygusal bir tepkiye dönüşmüştür.
Cringe olmak / Cringe oldum ne demek?
Bu ifade, bir kişinin ya da bir başkasının davranışı, konuşması veya hareketi karşısında duyulan “utanma/rahatsızlık” hissini tarif etmek için kullanılır. Örneğin, sosyal bir ortamda birinin çok samimiyetsiz, abartılı ya da komik olmaya çalışırken başarısız davranması, izleyenlerde “cringe oldum” hissi yaratabilir.
Yani “o anın yerine ben utanıyorum / izlerken rahatsız oldum” gibi bir duyguyu dile getirir.
Neden bu kadar yaygın?
Cringe terimi, özellikle TikTok, Instagram, Twitter gibi sosyal medya platformlarında oldukça popüler hâle geldi. Genç kuşaklar arasında, garip, abartılı, samimiyetsiz ya da “fazla çaba gösterip başarısız olma” durumlarını tanımlamak için cringe sıklıkla kullanılıyor.
Bu, sadece bireysel bir his değil aynı zamanda bir kültür hâline geldi: Kimileri “cringe içerikleri” videolar, paylaşımlar ya da yorumlar hâlinde paylaşıyor, bu da bir tür toplumsal norm belirleyip neyin kabul edilebilir/neyin değil algısını etkiliyor.
Cringe kültürü (cringe culture) olarak adlandırılan bir fenomen doğmuştur. İnsanlar, sosyal medyada ya da fandomlarda paylaşılan içerikler, davranışlar, fandom üyelikleri vb. nedeniyle utanç verici, yapay ya da samimiyetsiz bulunan şeyleri “cringe” olarak etiketleyip eleştiriyor.
