Tüm Türkiye Kahramanmaraş'taki depremlerle sarsıldı. 6 Şubat Pazartesi günü merkez üssü Kahramanmaraş'ın Elbistan ve Pazarcık ilçelerinde meydana gelen depremlerin etkisi halen sürüyor. 10 şehirde depremden kaynaklı yıkım olurken, kentlerin yeniden inşa edilmesi konuşuluyor. Depreme dayanıklı yapıların yapılması gerektiğini vurgulayan uzmanlar deprem bölgelerinde mikro-bölgeleme çalışması yapılması gerektiğini söylüyor. Jeolog Prof. Dr. Naci Görür'ün ısrarla vurguladığı mikro-bölgeleme çalışması nedir? Nasıl yapılır? Ne işe yarar? Detaylar haberde... Mikro- bölgeleme nedir? Mikrobölgeleme Etütleri; en genel tanımıyla, mevcut veya yeni açılacak yerleşim alanlarındaki tüm tehlikeleri belirlemek, yerel zemin ve tehlike koşullarının yansıtıldığı haritaların üretilmesi amacıyla arazinin jeolojik açıdan modellemesi ile ilgili her türlü araştırma, analiz ve sentezleri içermektedir. Belirlenen arazi kullanımı ilkeleri doğrultusunda, afet risklerini en aza indirmek amacıyla yerel zemin durumunun dikkate alındığı afet tehlikelerini ortaya koyan büyük ölçekli (1/5000 veya daha büyük) afet tehlike haritaları olarak tanımlanır ve günümüzde tüm tehlike ve riskleri dikkate alan senaryolar ile kentsel yenileme ve dönüşüm planlamasına girdi sağlayan çalışmalar haline gelmiştir. Bir ilin gelişme planı veya çevre düzeni planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere hazırlanabileceği gibi, imar planlaması amacıyla da daha büyük ölçekte ve daha detaylı olarak hazırlanabilirler. Deprem tehlikelerine karşı güvenlik kavramı iki yönlü bir yapıya sahiptir, birincisi potansiyel yıkıcı dinamik kuvvetlere karşı güvenlik ve ikincisi ise büyütme, heyelan ve sıvılaşına oluşturma gibi olaylarla ilişkili olarak yapı yerinin ( site = zemin ve kaya ortamları) güvenliğidir. Depremler nedeniyle oluşan riski azaltmak ve deprem yükleri altındaki yapıların güvenliğini sağlamak için, dinamik etkiler dünyanın birçok ülkesinde depreme dayanıklı yapı tasarımı yönetmeliklerinde hesaba katılmaktadır. Bölgeleme amaçlı değerlendirmeler; lokal yer tepkisi, yamaç duraylılığı ve sıvılaşına gibi üç tur olgu için yapılmaktadır. Bu üç tur olgunun her biri için, mikrobölgeleme çalışmaları amacıyla üç aşama yada üç kategoride çalışmalar kabul edilmektedir. Birinci Aşama ya da Birinci Kategori: Genel Bölgeleme Bölgelemenin ilk seviyesi; tarihsel kaynaklardan, yayınlanmış raporlardan, diğer mevcut veri kaynaklarından elde edilen varolan bilginin derlenmesi ve yorumlanmasına dayanmaktadır. Bu yaklaşım; ülke, eyalet, kent, kasaba yada yerel alanlar gibi bir bölgeyi kapsayacak şekilde en genel ve en düşük maliyette bir yaklaşımdır. Bölgeleme haritasının kalitesi veri kalitesine önemli oranda bağlı olarak değişmektedir. Bölgelemenin bu seviyesinde haritalama 1:1000000’ dan 1:50000 ölçeği aralığında yapılır. İkinci Aşama ya da İkinci Kategori: Ayrıntılı Bölgeleme Birinci aşama bölgeleme haritasının kalitesi, ek veri kaynaklan kullanılarak orta seviyede bir maliyetle oldukça önemli oranda geliştirilebilir. Örneğin, hava fotoğraftan; fay yapılarını ve jeolojik koşulları daha iyi tanımlamada yardımcı olabilir bazı durumlarda, daha eski fotoğraflar, kent gelişiminin öncesinde, lokal jeolojik birimlerin yapısının anlaşılmasında daha yararlı olabilir. Ek saha çakşmaları; lokal yer hareketi büyütmesinin, yamaç duraysızlığı potansiyelinin ve sıvılaşına amacıyla jeolojik birimleri yerinde haritalamak için yapılabilir. Bu yaklaşım genelde, makul bir maliyette uygulanabilir ve 1:100000 ile 1:10000 arasındaki ölçeklerde bölgeleme haritasının daha ileri gelişmiş formunun oluşmasma izin verir. Üçüncü Aşama ya da Üçüncü Kategori: Çok Ayrıntılı Bölgeleme Çok yüksek ve çok ayrıntılı bir bölgeleme seviyesine (örneğin 1:25000 ile 1:5000 arasında bir ölçekte ) ihtiyaç duyulduğunda, ek yapıyeri (site) araştırma verisine, yani sorun olan zemin/kaya ortamına özel olmak üzere gereksinim duyulacaktır. Böyle araştırmalardan elde edilen bulgular; sismik yer tepkisi, yamaç duraysızlığı davranışı ya da sıvılaşma potansiyelinin bilgisayar destekli analiziyle biçimlendirilebilir. Ayrıntılı saha bazlı spesifik bilgiye gereksinim duyulan bu bölgeleme seviyesi genelde pahalıdır. Haber Merkezi
