24 Haziran, Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekilliği genel seçimlerine sayılı günler kaldı. Bu seçimde oy pusulasına ittifaklar da eklenerek bir takım değişikliklere gidildi. Hem oy pusulasındaki değişikliklerden hem de aynı anda 2 seçim yapılacağından dolayı seçmenin de kafası bir hayli karışık. Aklımızdaki soruları Oy ve Ötesi’nin gönüllülerinden olan Emek Akman ile konuşarak kendisine yönelttik. Seçimlere sayılı günler kala sadece oy kullanmanın önemli olmadığına dikkat çekilerek aynı zamanda doğru ve kabul edilebilir şekilde oy kullanmanın da önemi vurgulanıyor. Çünkü ufak bir hatadan dolayı oyumuz geçersiz de sayılabilir. Seçim günü dikkat edilecekler ile ilgili gazetemize konuşan Emek Akman, seçime sayılı günler de kalsa müşahitlik için henüz geç kalınmadığını ifade ederek Oy ve Ötesi bünyesinde seçmenlerin sandık eğitiminden geçebileceklerini ifade etti. Emek Hanım, öncelikle seçime hangi kimliklerle gidilebilir? Kimlik, ehliyet, pasaport, evlilik cüzdanı gibi resmi kurumlarca verilmiş soğuk damgalı herhangi bir belge ile oy kullanmaya gidilebilir. Oy kullanmaya gidecek kişinin yanında seçmen belgesinin olması şart mı? Seçmen oy kullanacağı sandık numarasını biliyorsa direkt gidip sandığında yanındaki kimliği ile seçmen belgesi olmadan da oy kullanabilir. Peki seçmen sandığa oy kullanmaya gittiği zaman sandık görevlileri seçmene ne verecekler? Sandık görevlileri seçmene oy kullanmaya gittiği zaman bir tane zarf, iki tane pusula, bir tane de mühür verecekler. Zarfın üzerinde aranan 4 tane şey var. Bunlardan bir tanesi Yüksek Seçim Kurulu’nun mührü, bir tanesi İlçe Seçim Kurulu’nun mührü, bir filigran, bir tane de sandık kurulunun kendi mührünün yer alması gerekiyor. Pusulada da aynı şekilde bir tane filigran ve sandık kurulunun mührünün olması gerekiyor. Zarfın ya da pusulanın üzerinde sandık kurulunun mührü eğer görülemezse oy kullanmadan önce fark edildiyse sandık görevlisinden mühürlü pusula ve zarf istenmelidir. Oy kullandıktan sonra fark edildiyse artık pek bir şey fark edemeyebiliyor. Ama iki durumda da avukatlar ve müşahitler aracılığı ile durum tutanak altına alınmalıdır. Seçmenlerin kafası iki tane oy pusulası ve ittifaklar gibi önemli değişikliklerin olmasından dolayı bir hayli karışık. Seçmen bu seçimde neyi oylayacak? Seçmen bu seçimde cumhurbaşkanı ve milletvekillerini seçecek. İki pusula oy kullandıktan sonra aynı zarfın yani tek zarfın içerisine konulacak. Yalnız bunlar birbirinden ayrı değerlendirilen pusulalar olacak. Yani, cumhurbaşkanı pusulasındaki oy geçersizse bu aynı zamanda milletvekili oyunu geçersiz kılmıyor. Bu seçimde ortaya çıkan ve çokça konuşulan ittifak ne demek? İttifak partilerin bir noktada buluşup, beraber hareket etmesi anlamına geliyor. 24 Haziran seçiminde Türkiye’de 2 ayrı ittifak ile karşılaşacağız. İttifakın seçmen açısından etkisi ise şu: Diyelim ki Cumhur İttifakı için oy kullanacağız. Cumhur İttifakı ise 2 partiden oluşuyor. AK Parti ve MHP. Burada AK Parti’ye basılan oy AK Parti’ye, MHP’ye basılan oy ise MHP’ye gidiyor. Aynı zamanda AK Parti’ye ve MHP’ye mühür vurulduğu zaman ise o oy ittifaka sayılıyor. İkisine de mühür vurmadan sadece ittifak alanına mühür vurulursa ise direkt ittifaka gidiyor. Seçim sonucunda ise toplanan oylar partilerin aldığı oy yüzdelerine göre bölüştürülüyor. Okuma-yazma bilmeyen seçmenler seçimde ne yapacaklar? Okuma-yazma bilinmediği zaman sandık başkanı kişiye oy pusulalarını tanıtacak ve oyunu yönlendirecek hiçbir şey söylemeden kabinde ne yapması gerektiğini anlatacak. Kişi kabine tek başına girip oyunu kullanacak ve zarfını kapatıp sandığa atacak. Fiziksel engelleri olana ise refakatçiler eşlik edecek. Fakat refakatçiler kesinlikle sandık kurulundan bir isim olamaz. Sınıf çevresindeki seçmenlerden ya da müşahitlerden birisi olabilir. Burada dikkat edilecek en önemli şey ise bir refakatçi sadece bir seçmene eşlik edebilir. Zihinsel engeli olanlar ise oy kullanabilecekler mi? Zihinsel engelli bireyin listede adının yer almaması lazım. Eğer ki listede adı varsa oyunu kullanabilir. Listede adı olan herkes oyunu kullanabilir. Oy kullanma hakkının engellenmesi ise suçtur. Oy kullanıldıktan sonra ise nasıl bir aşama izlenecek? Seçmen oyunu kullandıktan sonra oy pusulalarını zarfa koyup, açılmayacak şekilde kapatıp sandığa atmalıdır. Sandık kurulunun önündeki listeden adını bulup, muhakkak kendi adının karşısına imzasını atmalıdır. Saat 17.00’den sonra da sandıklar açılmaya başlayınca seçmen anayasal hakkını kullanarak oy sayımını izleyebilir. (Türkan ÇATAL YILDIZ)  
Muhabir: TE Bilisim