Günümüzde tüketim alışkanlıklarını şekillendiren en büyük faktörlerin başında  marketler geliyor. Bazı marketlerde etiket ile kasa fiyatlarının birbirini tutmaması ise  vatandaşlarda  rahatsızlık uyandırıyor.  Satın alınan ürünün etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olursa, tüketicinin lehine olan fiyatın geçerli olması gerektiğini vurgulayan Tüketici Hakları Derneği (THD) Genel Başkanı Turhan Çakar, “ Bu bir pazarlama yöntemi olabilir” ifadesini kullandı. Tüketicilerin vazgeçilmezi olan market alış verişlerinde  etikette farklı, kasada farklı fiyat uygulanması şikâyetlerin odağında. Market ve mağazalarda fiyat farkıyla karşılaştıklarında tüketicilerin haklarını arayabilecekleri pek çok kanal olduğunun altını çizen Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar,  vatandaşlara seslenerek  “Markette yahut mağazada bir sorunla karşı karşıya kaldığınızda fotoğraf çekin. Fiyat farkını belgelendirin” uyarısında bulundu. Günümüzde tüketim alışkanlıklarını şekillendiren en büyük faktörlerin başında  marketler geliyor. Bazen tüketicilerin alışveriş yaparken küçük gibi görünse de karşılaştığı sorunlar olabiliyor. Gerek sosyal medyada gerek bize iletilen mesajlarda vatandaşlar alışverişlerinde aldıkları ürünün raftaki etiket fiyatı ile kasada ödeme yapılan fiyatın farklı olduğunu sık sık dile getiriyor. Bu sorun ile ilgili olarak tarafınıza tüketicilerden çok şikayet geliyor mu? Bu konuyla alakalı olarak tüketicilerden zaman zaman şikayet geliyor fakat şunu da söylemek gerek tüketiciler bu konuya çok dikkat etmiyor,tüketici de  fişi kontrol etme, okuma kültürü pek yok. Fişte veya faturada yazan fiyatlarla kasa fiyatlarını karşılaştırmaları gerekiyor bunu ancak çok dikkatli ve bilinçli tüketiciler yapıyor. “ “BU BİR PAZARLAMA YÖNTEMİ OLABİLİR” Şikayetlerin dikkat çeken yanı ise belli bir market zincirinde değil hemen hemen tüm market zincirlerinde aynı sorunların yaşanıyor olması. Farklı marketlerde ortaya çıkması sorunun tesadüf olamayabileceğini de akıllara getiriyor. Bunun üreticiler açısından bir pazarlama yöntemi olduğu söylenebilir mi? Bu bir pazarlama yöntemi olabilir. Tüm firmalar olmasa bile birçok firma bu pazarlama yöntemini kullanıyor olabilir. “MARKETTE ETİKET FİYATIYLA KASA FİYATI ARASINDA BİR FARK OLDUĞUNDA ETİKET FİYATI GEÇERLİDİR” Tüketiciler alışveriş esnasında fiyat uygulaması sorunuyla  karşılaştıklarında ve durumu market görevlisine ilettikleri zaman genelde raflarda ürünlerin üzerinde eski etiketlerin kaldığı yanıtını aldıklarını söylüyorlar. Bu durumda tüketicilere ne yapmalarını önerirsiniz? Tüketicinin korunması hakkındaki yasaya göre markette etiket fiyatıyla kasa fiyatı arasında bir fark olduğunda etiket fiyatı geçerlidir. Firma temsilcileri yaşanan bu farklılığa karşı çıkarlarsa ‘biz bu etiketi değiştirecektik fakat değiştiremedik’  gibi bir gerekçe öne sürerlerse kesinlikle bu durumda etiket fiyatı geçerlidir. Tüketici, gördüğü ürün üzerindeki etiketin (ürünle birlikte) fotoğrafını çekerek elindeki fiş ya da faturayla birlikte ilgili belediyeye giderse (alış veriş yaptığı market-firma hangi belediye sınırları içerisinde ise) belediye zabıtasına şikayetini bildirebilir. Bunun haricinde Tüketici Hakları Derneği’ne ve  Ticaret Bakanlığı’nın İl Ticaret Müdürlüğü’ne şikayette bulunulabilir. Ya da doğrudan doğruya Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulabilir.  Tüketicinin zaman kaybetmeden şikayetini bildirmesi ve başvuru yapmasında  fayda vardır. “İNTERNET DOLANDIRICILIĞI HER GEÇEN GÜN ARTIYOR” Artık dijital çağda yaşıyoruz ve günlük ihtiyaçlarımızı bile zaman zaman internet üzerinden sipariş ediyoruz pandemi süreci ile birlikte online alışveriş yapanların oranları giderek artıyor. Online alışverişlerde benzer sorunlar yaşanıyor mu? İnternet alış verişleri gün geçtikçe artıyor. Aslında internet kanalıyla yapılan alış verişlerde tüketiciyi aldatma , yanıltma daha çok oluyor. Özellikle sosyal medyada olan tanıtımlarda, reklamlarda aldatmaca olabiliyor. Aynı zamanda dolandırıcılara da fırsat çıkıyor. İnternet dolandırıcılığı her geçen gün artıyor buna orantılı olarak şikayetler de artıyor. Biz  bu sorunu iki sene önce ‘Dünya Tüketiciler Gününde’ gündeme getirmiştik çünkü tüm dünyada bu sorun giderek artıyor. Peki bu durumda tüketiciler neler yapmalı? Mümkünse, internet satışı yapan ya da ürün tanıtımı yapan firmayı iyi incelemek gerekir, güvenli olduğundan emin olunduktan sonra alış veriş yapılmalıdır. Güvenilir olup olmadığını anlamın yolu da firma hangi ilde faaliyet gösteriyorsa o ildeki Ticaret Odası-Esnaf Odasına başvurarak onların üyesi olup olmadığını sorsunlar. Eğer firma üye ise yine firmanın güvenilir olup olmadığını teyid etsinler.  Tüketiciler güvenilir olduğuna kanaat getirdikten sonra alış veriş yapabilirler.  Bazı firma ve isimler genellikle fiyatları düşük göstererek, ürünü de görsellerle desteklemeye çalışarak tüketiciyi yanıltabiliyor.  Tüketicilerin bu tür aldatmacalara kanmaması son derece önemli. Tüketiciler bu konuda da sorun yaşadıklarında her konuda olduğu gibi Tüketici Hakları Derneği’ne başvuruda bulunabilirler. “BU ETİK BİR DURUM DEĞİL” Konuyla ilgili olarak gazetemize açıklamalarda bulunan tüketiciler ise, şu yorumlarda bulundu: Gülsen Arsoy: Bazı merketlerde almak istediğiniz ürünün etiket fiyatıyla kasadaki fiyatı arasında çelişki oluyor. Bunu kasiyere illettiğinizde mağazanın müdürü şikayeti alıyor ve çoğu marketler bu durum karşısında müşteri memnuniyeti açısından daha uygun olan fiyatı yansıtıyor. Bu daha çok kurumsallaşmış marketlerde oluyor.  Aldığım ürünün etiket fiyatı ve kasa fiyatı  arasındaki farkına birkaç kez şahit oldum. Çoğunda da sorun giderildi düşük olan fiyat üzerinden kasaya yansıtıldı. Hoş bulmadığım bir olay..         Kesinlikle tüketiciye çok iş düşüyor. Bazı marketlerde de ürün etiketinin eski döneme ait olduğu ve bunun raftan kaldırılmadığı şeklinde savunmaları oluyor. Bu etik bir durum değil. Olması gereken düşük olan fiyatın yansıtılmasıdır. Diğer vatandaşlara önerim, alış veriş yaptıktan ve kasa işleri bittikten sonra almış oldukları ürünleri fişten tek tek kontrol etmeleridir.” “ŞİMDİ HER ALIŞ VERİŞTEN SONRA ALDIĞIM ÜRÜNLERİN FİYATINI KONTROL EDİYORUM” Ahmet S. Onur: Geçenlerde gittiğim büyük marketlerin birinde alış veriş fişimin yanlış girildiğini fark ettim. Kasiyere durumu izah edince yanlışlık hemen giderildi. Eskiden alış veriş fişlerimi çok dikkatli incelemezdim şimdi her alış verişten sonra aldığım ürünlerin fiyatını kontrol ediyorum. DİPNOT: FİYAT ETİKETİ YÖNETMELİĞİ Malın veya hizmetin satış fiyatı MADDE 10 – (1) Malın satış fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanır. (2) Bir malın veya hizmetin miktar, sayı, ebat ve benzeri farklı birimlerden satışı yapıldığı takdirde, her birime uygulanan fiyatlar, etiketlerde, tarife ve fiyat listelerinde ayrı ayrı gösterilir. İndirimli satışlar MADDE 11 – (1) İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilir. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimden önceki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı satıcı veya sağlayıcıya aittir. Yapılan indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken indirimli satış fiyatından bir önceki satış fiyatı esas alınır. (2) Fiyat indirimine giren mal veya hizmetin etiket, tarife ve fiyat listelerinde, bu Yönetmeliğe göre yer alması gereken hususlara ek olarak, indirimli satış fiyatının, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak üzere malın veya hizmetin indirim öncesi satış fiyatıyla birlikte (Değişik ibare:RG-27/7/2019-30844) , görülebilir ve okunabilir şekilde gösterilmesi zorunludur. (Oktay BİNGÖL)  

Editör: TE Bilisim