Tarihte bugün 1968 yılında ressam Cemal Tollu’nun hayata veda ettiği gün. Bu vesileyle kendisini anmış olalım. Cemal Tollu 1899’ da İstanbul’da dünyaya geldi. İlk ve ortaokul eğitimini tamamladıktan sonra resime olan ilgisi sebebiyle Sanayi-i Nefise’ye (Güzel Sanatlar Akademisi) kayıt yaptırmasına rağmen öğrenimine ara vermek zorunda kaldı çünkü tam da işgal yıllarına denk gelmişti. İşgal kuvvetlerinden kaçarak Ankara’ya geçmeyi düşündü ve Zahit Namzetleri Talimgahı’na katıldı.
1926 yılında Akademi eğitimini bitirdi ve öğretmenlik yapmaya başladı. Sanata olan ilgisi artık bir tutkuya dönüştüğünden Avrupa’ya gidip sanat bilgisini ilerletti. Paris’te Andre Lhote ve Fernand Leger Özel Akademileri’ndeki eğitimlerini tamamlayıp yurda döndüğünde ilk sergisini Elazığ’da açtı. İstanbul’da çeşitli sergilere konuk sanatçı olarak katıldı. 1936’ da İstanbul’a gelerek Akademi’den 1964 yılına kadar hocalık yaptı. Resim bölümü şefliği yaparak mitoloji dersleri okuttu
D Grubu sanatçılarından olan Tollu 1930 kuşağının önce gelen temsilcilerindendir. 1935 yılında Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde yöneticilik yapmış, Hitit kabartmalarından etkilenmiştir. Cemal Tollu kompozisyon ressamlığı ve yöreselliğe ağırlık vermiştir. Aynı zamanda eserlerinde Kübizmin etkisi görülmektedir. Bu etki Picasso’da gördüğümüz Kübizmden öte Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde görev yaptığı sırada etkilendiği Hitit sanatıyla ilişkili olup figürler, Hitit Tanrılarını akla getirir.
Ahmet Hamdi Tanpınar Tollu’nun sanatını nitelemek için ‘sıhhat’ kelimesini kullanıyordu. Tollu ressamlığının yanı sıra heykel sanatçısıydı ancak bu alanda pek eser vermedi. Heykel sanatına olan ilgisi resimlerinde etkisini göstererek resimdeki üslubunun oluşmasına katkı sağlamıştır. Sanatçının son yapıtları arasında "Pancar Tarlası" (1963, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi), "Tımar" (1964, Ahmet Tollu' da), "Manisa Yangını" (1964, Seyman Erkılıç koll.), "Pamuk Toplayanlar I, II" (1964 - 65), "Pastırmacılar" (1965, Nevhız Pak koll.), "Köylüler ve Koyunlar" (1965, Akbank koll.), "Natürmortlu Bodrum" (1966, Ahmet Tollu' da) adlı tabloları sayılabilir.
Cemal Tollu tarihte bugün 1968 yılında İstanbul’da hayata veda etmiş kendisinden geriye bizlere sanatını miras bırakmıştır.
