Türkiye’de elde edilen temel hakların uygulanması noktasında birçok sıkıntı yaşanıyor. Bu sıkıntıları yaşayanlar ise genellikle kadın, çocuk ya da engelliler gibi dezavantajlı gruplar oluşturuyor. Bahsi geçen grupların yaşadığı hak kayıplarının önlenmesi noktasında da genelde Avrupa Birliği’nin finanse ettiği projeler gündeme geliyor.
Avrupa Birliği, Türkiye’de özellikle dezavantajlı grupların yaşadığı hak ihlalleri, toplumdan soyutlanma, temel ihtiyaçlarının karşılanması noktasında birçok projeyi destekliyor. Evet bu noktaya kadar güzel. Fakat bundan sonrası sıkıntı. Çünkü Avrupa Birliği’nin finanse edip, yüksek miktarda hibe ödediği projeler ne derece uygulanmaya konuluyor ne derece projeler hakkını veriyor, muamma.
Dezavantajlı grupları sayarken az önce engellileri de saymıştım. Engelliler için Türkiye’de birçok proje gerçekleştiriliyor. Çünkü istatistiklere göre Türkiye’de engelli nüfusu toplam nüfusun yüzde 10’una tekabül ediyor. Bu sayı yok sayılacak ya da görmezden gelinecek bir sayı değil. Aslına bakarsanız Türkiye’de engellilerle ilgili hiçbir sorun çözülmedikçe hiç kimsenin sorunu çözülemeyecektir. Kilit nokta tam da burasıdır.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nden elde edilen bilgilere göre Türkiye nüfusu 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla 83 milyon 614 bin 362. Erkek nüfus 41 milyon 915 bin 985 iken, kadın nüfus 41 milyon 698 bin 377’dir. Buna göre toplam nüfusun yüzde 50,1'ini erkekler, yüzde 49,9'unu ise kadınlar oluşturuyor.
Engelliler Konfederasyonu’nun internet sitesinde yazan bilgilere göre,
“Eksik ve yetersiz de olsa tüm bu araştırmalar gösteriyor ki Türkiye’de yaşayan engelli kişi sayısı nüfusun yüzde 10’undan fazladır. Buna göre Türkiye’de en az 8.5 Milyon engelli kişi yaşamaktadır.
Yapılan tüm engelli araştırmalarında kadın engellilerin erkeklerden daha fazla olduğu görülmektedir.
Engellilerin sayısal veri tabanını oluşturmak için ciddi ve kapsamlı bir çalışma yapılmalıdır. Bu çalışmanın başarısı için yerel yönetimler, muhtarlıklar ve engelli STK‘ları sürece dahil edilmelidir” ifadelerine yer veriliyor.
Türkiye’nin engelli nüfusu düşünüldüğünde azımsanmayacak boyutta. Engellilerin yaşadıkları sorunlar da sayıya paralel oranda fazla dersek abartmış olmayız. Temel ihtiyaçlar, eğitim, barınma, sağlık, temel haklar ve daha birçok konuda sorunlar yaşanıyor. Bundan dolayı yazının başında da değindiğim gibi engelliler için ortaya atılan projeler çok kıymetli fakat takip edilmek kaydıyla. Sivil toplum kuruluşları tarafından ortaya atılan, geliştirilmesi beklenen projelere biran önce devlet yetkilileri fırsat vermeli. Çünkü fırsat verilmeyen her iyi projeden dolayı kim bilir kaç engelli büyük zorluklar ve yokluklar içinde yaşamaya devam edecek.
Ben de bu yazı ile daha çok projelerin geliştirilmesini ve devlet yetkilileri tarafından projelere daha çok fırsat verilmesini temenni ediyorum. En azından güzel yarınlar için…
