Pandemi nedeniyle yaklaşık 1 senedir eğitim-öğretimin uzaktan yapılmasından dolayı kitap ve kırtasiyeci esnafı zor günler yaşıyor. Yarıyıl tatilinin bitmesi ile eğitimin yüz yüze yapılıp yapılmayacağı belirsizliğini koruyorken, Ankara Kitap ve Kırtasiyeciler Odası Başkanı Ünal Şimşek pandeminin kendilerini perişan ettiğini ifade etti.
Ankara Kitap ve Kırtasiyeciler Odası Başkanı Ünal Şimşek, pandeminin kendi meslek gruplarını nasıl etkilediğine ilişkin sorularımızı yanıtladı. Birçok kırtasiyecinin artık dükkanını bile açmadığını ifade eden Şimşek, çok zor günler geçirdiklerini ifade ederek işlerinin yüzde 90 oranında azaldığını söyledi. Devletin kendilerine verecekleri düşük faizli ya da faizsiz kredi ile işlerinin bir nebze de olsa düzeleceğini söyleyen Şimşek destek beklediklerini ifade etti.
“KİRALARIMIZI ÖDEYEMİYORUZ”
Türkiye’de pandeminin teşhisinin 2020 Mart ayında konulduğuna değinen Ankara Kitap ve Kırtasiyeciler Odası Başkanı Ünal Şimşek, “Dolayısıyla kırtasiyeler ise daha çok velilere ve öğrencilere hitap ettiği için ilk etkilenenler de biz olduk. Özellikle okulların açılma döneminde en çok iş yaptığımız dönem olduğunu düşünürsek o süreç bizi çok etkiledi” diye konuştu.
Devletin öğrencilere kitapları temin ettiğini söyleyen Şimşek, kırtasiyecilerin okul malzemelerinin yanında kaynak kitap sattıklarını da belirtti. Okullarda eğitimin olmaması ile birçok ürünün raflarında kaldığına dikkat çeken Şimşek, “Bizim işimiz sezonluk bir iş. Okullar açık olduğunda iş yapabilen bir meslek grubuyuz. Kırtasiyecinin kredi ile aldığı ürünler raflarda bekliyor. Dükkan sahipleri kiralarını istiyorlar haliyle ve birçoğumuz kiramızı ödeyemiyoruz. Kırtasiyeciler için diyeceğim tek şey perişan haldeyiz” ifadelerini kullandı.
Cirolarının yüzde 90 oranında düştüğünü ifade eden Şimşek, birçok kırtasiyecinin dükkanını hiç açmadığını belirtti.
Ankara’daki bin civarında üyelerinin olduğuna değinen Şimşek, her geçen gün üye sayılarının düştüğüne vurgu yaparak üyelerinden kaçının iflas edip etmediğini bilmediklerini söyledi. Şimşek sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu sayıyı şuan bilmek zor. Ama şunu söyleyebilirim ki dükkanını kapatan çok üyemiz var. Biliyor ki şu süreçte buradan ekmek yiyemeyecek ve dükkanını kapatıyor. Bir kısmı da geçinebilmek için başka işlere yöneliyor.”
“KIRTASİYE MALZEMELERİ SADECE KIRTASİYELERDE SATILMALI”
Pandemi öncesinde kırtasiyeci esnafının sezonluk iş yaptıklarından dolayı okullar başlamadan hazırlıklarını yaptıkları ve eylül ayında da satışlarının başladığını ifade eden Şimşek şu süreçte ise esnafın önünü göremediği ve mesleklerinde yaşanan bu belirsizliğin ne zaman son bulacağını bilemediklerini belirtti.
Kendilerinin daha önceden ellerinde bulunan bir belge ile kitap gibi kırtasiye malzemelerini sattıklarını, fakat bir süre sonra kırtasiye malzemelerinin her yerde satılmasına izin verildiğini söyleyen Şimşek bunun da işlerini fazlasıyla kötü etkilediğini aktardı.
Şimşek, kırtasiye malzemelerinin sadece kırtasiyelerde satılması gerektiğini belirterek kendilerinin kırtasiyelerde ekmek, peynir gibi ürünleri satmadıklarını söyleyerek konuşmasını şöyle sürdürdü: “Birkaç market zinciri var ve her adım başında şubeleri var neredeyse. O market zincirlerinin içinde de yok yok neredeyse. Kırtasiye malzemeleri de satıyorlar ve birçok vatandaşımız oradaki fiyatların daha uygun olduğunu düşünerek kırtasiye malzemelerini oradan satın alıyor. Hâlbuki bir kırtasiyeye girseler görecekler ki kırtasiyeler daha uygun fiyatlara satıyorlar. Halkımızın biran önce bu yanlıştan dönerek kırtasiye esnafına destek olmalarını istiyoruz.”
Pandemi sürecinde kendilerinin dükkânlarnın kapalı olduğunu ifade eden Şimşek, “Buna karşın marketler açık ve gayet de güzel iş yapıyorlar. Kırtasiye ürünleri marketlerde de satıldığından biz iş yapamadığımız zaman marketler kırtasiye ürünlerini satabiliyorlar. İşte bu gibi sebepler de eklenince bizim işlerimiz için sıfır diyebiliriz” dedi.
“DÜŞÜK FAİZLİ YA DA FAİZSİZ KREDİ VERİLMELİ”
Bir kırtasiye dükkanının en az 750 lira olduğuna değinen Şimşek, “Ankara gibi bir yerde özellikle de pandemide en az 750 kira ödemek bir esnaf için çok zor. Bazı kırtasiyecilerin kiraları 3 bin 500 lira mesela. 3 aylık bir destekte bulunuldu devlet tarafından ama biz kiramızı 3 ay değil tüm yıl ödüyoruz. 3 ayımı bu şekilde ödedik diyelim, sonrası nasıl olacak? Kapalı olan, hiç iş yapamayan dükkanın kirasını nasıl ödeyeceğiz?” sorularını yöneltti.
“25 bin liralık düşük faiz oranlı kredi desteğinde bulundu devlet ve bu katkı yeterli olmadı” diyen Şimşek sözlerini şöyle sürdürdü: “Elimize geçen nakit ile borçlarımızı ödeyince o para da günü gününe bitti. Devletin yapabileceği en iyi şey şu süreçte faizsiz kredi desteğinde bulunmak olacaktır. Zaten o krediyi aldığımızda da okulların açılacağını düşünüyorduk fakat okullar uzaktan eğitime devam edince aldığımız kredileri de ödeyemez duruma geldik. Okullar açılmadığı sürece bizim iş yapmamız imkansız.”
Şubat ayında okulların yarıyıl tatillerinin biteceğine değinen Şimşek, “Milli Eğitim Bakanlığı’nın Şubat ayında yüz yüze eğitimi başlatıp başlatmayacağını bilmiyoruz. Eğer okullar açılırsa bizim de biraz da olsa işlerimiz açılacaktır diye düşünüyoruz. Bakanın vereceği kararı biz de bekliyoruz” dedi.
Tek dileklerinin pandeminin biran önce bitmesi olduğunu ifade eden Şimşek son olarak şunları söyledi: “Biz de istiyoruz ki biran önce normal hayatımıza dönelim. Sağlıklı ortamlarda hayatımızı sürelim. Fakat ekmek de yiyemiyoruz bu süreçte. Uzaktan eğitim bizi çok kötü etkiledi. Yüz yüze eğitim modeline göre kitap, defter kullanımı daha az. Bu da işlerimizi haliyle çok etkiledi. Umarız en kısa sürede normale döneriz.”
(Türkan ÇATAL YILDIZ)
