Özel Haber: Türkan Çatal Yıldız
Döviz kurunda yaşanan artış fotoğrafçılık sektörünü de etkiledi. Fotoğraf ekipmanı ve fotoğraf kâğıdı gibi birçok ürünün ithal edilmesinden dolayı fiyatlarında büyük artış yaşandı. Ankara Fotoğrafçılar Odası Başkanı Feyzi Gündoğdu, pandemiden çıkıldıktan sonra fotoğrafçı esnafının nefes alacağını tahmin ederken esnafın başka bir çıkmaza girdiğini ifade ederek, “Pandemi acısını yeni yeni gösteriyor” dedi. Yaz sezonunun başlamasından dolayı sünnet düğünü, gelin damat çekimi gibi çekimlerin de arttığına değinen Gündoğdu, müşterilere fiyat vermeye korktuklarını, sürekli fiyatlarını güncellediklerini vurguladı.
Gündoğdu, “Esnaf olarak da pandemiden sonra bir rahatlamanın olacağını düşünüyorduk. Ama hiçbir şey düşündüğümüz gibi gitmedi ve ekonomik sorunlar baş göstermeye başladı. Bir fotoğrafçı dükkanını düşünecek olursak kullanılan bütün malzemeler yurtdışından geliyor ve hepsi dolar bazlı geliyor. Son günlerde ise fotoğraf malzemelerinin fiyatlarına yaklaşılmıyor bile” dedi.
“FOTOĞRAFÇILAR BİRİKEN BORÇLARINI ÖDEMEYE ÇALIŞIYOR”
Ankara Fotoğrafçılar Odası Başkanı Feyzi Gündoğdu, footğrafçı esnafının pandemi dönemini nasıl geçirdiğine ilişkin şunları söyledi: “Pandemi sürecinde dükkânlarımız açıktı ta ki 15 günlük tamamen kapanmaya geçene kadar. Yurtdışına çıkışlar yasak olduğundan pasaportlar için vesikalık çekimlerimiz de durmuştu. Aynı şekilde okullar ve devlet daireleri de kapalı olduğundan oralar için de vesikalık çekimlerimiz neredeyse bitmişti. Yine tam kapanmanın yaşandığı 15 günlük süreçte tapu daireleri, evlenme daireleri de açıktı fakat bizler kapalı olduğumuzdan yine iş yapamadık. O dönem dükkanlar açık olsun diye açık oldu sadece. Özetle vesikalık fotoğraf her dönem lazım olan bir şeydi fakat bizler kapalı olduğumuz için hiç iş yapamadık.”
Oda olarak pandemide neler yaptıklarını dair Gündoğdu, “Tüm bunlara karşın pandemide oda olarak bizler neler yaptık kısaca onlardan bahsetmek gerekirse Ankara Büyükşehir Belediyesi’nden maske, dezenfektan gibi isteklerde bulunduk. Onlar da isteklerimizi geri çevirmediler ve ellerinden geldiğince yardımda bulundular. Ayrıca Büyükşehir Belediyesi maddi anlamda iyi durumda olmayan fotoğrafçı esnafına gıda yardımlarında da bulundu” dedi.
“Pandemi acısını yeni yeni gösteriyor” diyen Gündoğdu, “Pandemide devlet 25 bin liralık kredi ve kredi kartları verdi. Borç alan esnaf şu an bu borçlarını ödemekle meşgul ama işlerini soracaksanız pandemi döneminden daha kötü durumdalar” ifadelerini kullandı.
“Fotoğrafçıların sezonu okullar başlayınca okul çekimleri ile başlar ve okullar kapanana kadar sezon ölü geçer” diyen Gündoğdu konuşmasını şöyle sürdürdü: “Okullar kapanınca mezuniyet, diploma töreni gibi çekimler yapılır. Sonrasında ise düğün, nişan gibi organizasyonların çekimine geçilir. Yani fotoğrafçılar yazın kazanır, kışın yazın kazandığını harcar. Fakat 2 yıldır pandemiden dolayı yazın kazanılmadığı için bu süreç hep borçlarla geçti. Şu an ise fotoğrafçılar biriken borçlarını ödemeye çalışıyor. Bu da beraberinde haksız rekabeti getiriyor ve fiyat kırmalar başlıyor. Pandemi şu an esnaflar arasında yok zaten, yani pandemi bitmiş gibi davranıyorlar. Esnaf olarak da pandemiden sonra bir rahatlamanın olacağını düşünüyorduk. Ama hiçbir şey düşündüğümüz gibi gitmedi ve ekonomik sorunlar baş göstermeye başladı. Bir fotoğrafçı dükkanını düşünecek olursak kullanılan bütün malzemeler yurtdışından geliyor ve hepsi dolar bazlı geliyor. Son günlerde ise fotoğraf malzemelerinin fiyatlarına yaklaşılmıyor bile. Orta derece bir fotoğraf makinesi alacak olsak üstelik lenssiz en az 15 bin lira. Örneğin fotoğraf albümü çekimi için Karagöl’e giderdik. Bu dönemde gidecek olsak gidiş dönüş 240 km, yakıt fiyatlarının durumu ortada zaten. Karagöl’e çekime gitsek yol maliyetini de ekleyince müşteri için çok büyük bir rakam oluyor ve vazgeçiyor.”
“SÜREKLİ BASKIYA ZAM GELİYOR”
Albüm fiyatlarının sürekli değiştiğine değinen Gündoğdu, “Çünkü sürekli kâğıda, baskıya zam geliyor. Biz de sürekli fiyatlarımızı değiştiriyoruz. Aynı şekilde 4 fotoğraflık bir vesikalığın çekimi 70 lira ki bu bile kurtaramıyor. Vesikalık fotoğrafı şu an 90 lira olmalı ki kurtarabilsin. Gelin damat çekimlerinde ise orta kalitede bir albümün baskı fiyatı 3 bin liranın altında değil. Zaten bu fiyatın altında olan albüm baskısında da sıkıntı var demektir. Önceden fiyatlarımız bu kadar hareketli değildi, aynı fiyatlarla 2 yılı geçirdiğimiz oluyordu. Şu günlerde ise her gün her şeye zam geldiği için biz de esnaf olarak sürekli fiyatlarımızı güncellemek durumunda kalıyoruz. Döviz kuru sabit kalsa bizde hemen fiyatlarımızı sabitleyeceğiz” dedi.
Yeni neslin fotoğrafın ne olduğunu bilmediğini ve fotoğraflarını dijital olarak sakladıklarından fotoğraf baskısı yaptırmadıklarına değinen Gündoğdu şöyle konuştu: “Yeni nesil cep telefonunda gördüğü veri kirliliğinin fotoğraf olduğunu sanıyor. Bu da fotoğraf baskısının unutulmasına neden oldu. Amatör bazda çoğu müşteri stüdyoya gelip sadece çekimin yapılmasını istiyor, baskıyı istemiyor örneğin. Esasında bu çok da tehlikeli, çünkü o fotoğrafların silinme durumu var ya da depolanan cihazın bozulması sorunu var. Bundan dolayı fotoğrafa verilen değer de eskisi gibi değil. Önceden evlilik fotoğraflarına çok büyük önem verilirdi, fakat şimdilerde fotoğraf çekimi en sona bırakılan konu haline geldi. Halbuki evlenildikten sonra geriye kalan parmaktaki alyans ve evin bir köşesinde duran düğün fotoğrafları. Diyeceğim şu ki bir fotoğrafın nesilden nesle ulaşılması isteniyorsa bunun için fotoğrafın basılması şart. Bundan dolayı da bizim fotoğraf işlerimiz düştü. Hatta fotoğraf bastırmaya gelenler genelde 40 yaş üstü.”
“SERBEST ÇALIŞANLARI ŞİKAYET EDİYORUZ”
Odaya bağlı olmadan, vergisini ödemeden fotoğrafçılık yapan birçok kişinin olduğuna da değinen Gündoğdu, “Odada göreve başladığım günden bu yana ben en çok bu konu ile mücadele ettim. Geliştirdiğimiz şikâyet mekanizması ile de bu sayıyı olabildiğince düşürdük. Gelen şikâyetleri biz de Maliyeye, Gelir İdaresi Başkanlığı’na ve zabıtaya yapıyoruz. Bizim bu noktada yapabileceğimiz ise sadece şikâyet etmek oluyor. Çünkü oda olarak o kişiler hakkında işlem yapma yetkimiz yok. Serbest piyasa koşullarına göre çalışıldığından fotoğrafçıların verdiği fiyatlar arasında uçurumlar vardı. Fiyatlar arasında bu kadar fark olunca bir süre sonra fotoğrafçıya da güven kalmıyor. Biz oda olarak ikili ilişkiler ile bunu da önlemeye çalıştık. Odanın çıkardığı fiyat listesine uyulmasını rica ettik. Yetkili merciler tarafından fotoğraf fiyatlarında alt fiyat-üst fiyat belirlense aslında fotoğraf piyasası daha iyi hale gelecektir” diye konuştu.
FOTO BANK PROJESİ
Oda olarak geliştirdikleri Foto Bank projesinin pandemiden dolayı beklemeye alındığını söyleyen Gündoğdu, “Fakat son süreçte projeyi harekete geçirmek için yine girişimlerimiz başladı. Eğer ki Foto Bank’ı faaliyete sokamazsak gördüğümüz birçok fotoğrafçı dükkanını kapatmak zorunda kalacak” dedi.
Foto Bank projesine ilişkin bilgi veren Gündoğdu şunları söyledi: “Foto Bank projesinin nasıl ortaya çıktığını anlatmak gerekirse öncelikle, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın ‘evrakta devrim’ diye bir söylemi vardı. Bürokratik işlemlerde kurumların vesikalık fotoğraf istemesine ilişkin yeni düzenlemeler getirileceğinden bahsetmişti. Bu düzenlemeye göre oradaki işlemlerle ilgilenen memurun da fotoğraf çekebileceğini ifade etmişti. Fakat böyle bir durumda fotoğrafçıların mesleğinin biteceği anlamına gelir. Çünkü fotoğrafçıların geçim kaynağı vesikalık fotoğraf çekmekten geçmektedir. Biz de bu söylemin üzerine ‘Foto Bank’ projesini geliştirdik. Kişi Türkiye’nin neresinde fotoğraf çekilirse çekilsin, çekilen fotoğraf bir server üzerinden yüklenecek ve hangi devlet kurumuna giderse servere yüklenen fotoğrafı gittiği her kurumda kullanabilecek. Fotoğrafçılar açısından artısına bakılırsa, boynuna makineyi takan herkes kendisini fotoğrafçı zannediyor ve bu kimlikle okullara giderek fotoğraf çekimi yapılabiliyor. Ya da ÖSYM vesikalıkları kendi çalışanlarına çektiriyor, bu konuda da birçok sıkıntı yaşanıyor. Eğer ki Foto Bank projesi hayata geçerse bu sorunlar da bertaraf edilmiş olacak. Vatandaşımız ise cebinde fotoğrafı ile gezmek zorunda kalmayacak ya da sürekli vesikalık çektirmek durumunda kalmayacak. Sınırsız bir şekilde bütün kurumlarda kullanabilecek.”
