Sağlık Bilimleri Enstitüsü Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Alıcı, hastaların kulaktan dolma ya da internette buldukları güvenilir olmayan bilgiler nedeniyle kolesterol konusunda kafa karışıklığı yaşadıklarını, bu yüzden kolesterol ilacı kullanmak zorunda olanları ikna etmekte güçlük çektiklerini söyledi.
Doç. Dr. Gökhan Alıcı, kanda bulunan ve başta karaciğerde olmak üzere bütün hücreler tarafından doğal olarak üretilen kolesterolün vücut için gerekli ve yapı taşı olduğunu ancak, yüksekliğinin mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini bildirdi.
Tedavi edilmezse ne olur?
Yüksek kolesterolün kalp damar hastalıkları ile ilişkisinin çok sayıda klinik araştırma ile kanıtlandığını ifade eden Doç. Dr. Alıcı, buna rağmen halen aksi söylemlerin internet ve sosyal medyada yer almasının hastaların sağlığını ciddi boyutta tehlikeye attığını kaydetti. Alıcı, oysa tedavi edilmeyen kolesterol yüksekliğinin damar sertliğinin oluşumunda rol oynamasının yanı sıra kalp krizi ve felç riskini artırdığını vurguladı.
Bireyselleştirilmiş değerlendirme
Doç. Dr. Alıcı, küçük bir zaman ayrılarak yaptırılan kan testi ile oluşmuş ya da oluşabilecek hastalıkların fark edildiğini, test sonucunda her değere ilişkin referans aralığının yer aldığını ancak, bunların kolesterol değerlerine bakılırken kişiye özel değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Örneğin 90’ın altı açlık şekeri normal, 90 üzeri ise yüksek kabul edilir. Bu tabi yaşa ve cinsiyete göre değişiyor. Tansiyonda ise 14’ün üstü yüksek diyoruz. Test sonuçlarında; toplam kolesterol, LDL (kötü) kolesterol, HDL (iyi) kolesterol ve trigliseritleri (kandaki yağ türü) ise kişisel değerlendirmek zorundayız. Yani hastanın diyabeti ve tansiyonunu da göz önünde tutmak gerekir. Eğer kişinin diyabeti varsa normal LDL değerinin referans sınırı olan 110 değil, 80 ile 70’in altı olmasını isteriz. Hasta kalp krizi geçirmiş yada vücudunun herhangi bir damarında stent varsa hedefimiz 70’in altı bazen 50’nin altı olur. Özetle kolesterolde referans değerler tansiyon ve şeker gibi değildir. Hiçbir hastalığı olmayan 20 yaşındaki bir hastanın LDL değerinin 70’in altında olmasını beklemeyiz ama 200’ün üstü ise düşürmek isteriz. Bir başka ifade ile kolesterolde sınır değer kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Buna bireyselleştirilmiş değerlendirme diyoruz.”
Kolesterol ilacı kullanılmalı mı?
Doç. Dr. Alıcı, “Kolesterol tedavisi bireysel bir tedavidir. Kişideki mevcut hastalıklar, risk durumu ve kolesterol seviyesine göre tedavi farklılık gösterir. Normal bir bireyde ilaç tedavisi gerektirmeyen yüksek kolesterol düzeyi kalp hastalığı varlığında tedavi gerektirebilir. Buna rağmen kolesterol ilacının önemini anlatmakta çok sıkıntı yaşıyoruz. Çünkü manipüle edilen bir konu. Günde 60 ya da 70 hasta bakıyoruz. Bu yoğunlukta her hastayı ayrı ayrı anlatarak ikna etmek mümkün olmayabiliyor” ifadelerine yer verdi.
Alıcı, bilimsel gerçeklere aykırı bilgiler yüzünden hastalarının ilacı bırakmak yada hiç başlamak istemediklerine sıklıkla tanık olduklarını, bu nedenle alanında uzmanlığı olmayan kişilerin açıklamalarına itibar edilmemesi gerektiğini sözlerine ekledi.
