Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sivrisinek kaynaklı Chikungunya virüsünün küresel ölçekte yeniden yayılma tehlikesine karşı kritik bir uyarıda bulundu. Şu anda 119 ülkede görülen virüs nedeniyle yaklaşık 5,6 milyar insan risk altında bulunuyor. DSÖ, ülkeleri acil eylem planları hazırlamaya çağırıyor.
Chikungunya Virüsü Nedir?
Chikungunya, Aedes aegypti ve Aedes albopictus (kaplan sivrisineği) türleri aracılığıyla bulaşan, ateşli ve eklem ağrılı bir viral hastalık. İlk olarak 1952’de Tanzanya’da tanımlanan bu virüs, 2004 yılında büyük bir salgınla dünya gündemine gelmişti.
Chikungunya Virüsü Belirtileri ve Riskleri
Virüs bulaştıktan sonra ortaya çıkan başlıca belirtiler şunlar:
- Ani yüksek ateş
- Şiddetli eklem ağrısı (özellikle eller ve ayaklarda)
- Ciltte kırmızı döküntüler
- Baş ağrısı ve göz arkasında ağrı
Şu an için hastalığın özel bir tedavisi ya da aşısı bulunmuyor. Tedavi, sadece semptomları hafifletmeye yönelik destekleyici yöntemlerle sürdürülüyor. Ölüm oranı %1’in altında olsa da, yüksek bulaşıcılığı nedeniyle milyonlarca vakaya ve binlerce ölüme neden olabilir.
Chikungunya Virüsü Nerelerde Yayılıyor?
DSÖ raporuna göre virüs, kıtalar arasında hızla yayılıyor:
Afrika: Madagaskar, Somali ve Kenya’da yayılma hızlandı.
Asya: Güney Asya’da salgın düzeyinde vakalar bildiriliyor.
Avrupa: Fransa’da yerel bulaş doğrulandı. İtalya’da şüpheli vakalar araştırılıyor.
Türkiye: Henüz yerel salgın bildirilmedi ancak Karadeniz ve Marmara bölgelerinde virüsü taşıyan kaplan sivrisineği görülmeye başlandı.
Chikungunya Virüsü'nden Nasıl Korunabiliriz?
Uzmanlar, bireysel korunma önlemlerinin bulaşı önlemede kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor:
- Sivrisinek kovucu sprey veya losyon kullanın.
- Açık alanlarda uzun kollu ve kapalı kıyafetler tercih edin.
- Evde pencere ve kapılara sineklik takın.
- Saksı, kova gibi su birikebilecek yerleri düzenli olarak boşaltın.
- Sabah erken saatler ve akşamüstü geç saatlerde dış mekanlarda dikkatli olun.
DSÖ’nün Çağrısı: Erken Önlem Hayat Kurtarır
Dünya Sağlık Örgütü, Chikungunya'nın 2004’teki gibi küresel bir salgına dönüşmeden önce, ülkelerin acil durum planlarını hazırlamaları gerektiğini vurguladı. DSÖ yetkilileri, sivrisinek kontrol programlarının hızlandırılması ve kamu bilgilendirme çalışmalarının artırılması gerektiğini belirtiyor.