Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Ofisi, Brezilya tarihinin en kanlı uyuşturucu operasyonunda yaşanan kitlesel can kayıplarını sert şekilde eleştirdi. BM, Brezilya makamlarına uluslararası hukuk çerçevesinde hızlı ve etkili soruşturmalar yürütme çağrısı yaptı.
Operasyonun yapıldığı Rio de Janeiro’nun Penha mahallesinde tansiyon yüksek. Mahalle sakinleri, gece boyunca ormanlık alandan topladıkları onlarca cesedi ana caddelere dizerek ve motosiklet konvoylarıyla vali konağı önüne giderek protesto düzenledi. Rio Valisi Claudio Castro ve güvenlik yetkilileri ise operasyonun “uyuşturucu çetelerine karşı zorunlu” olduğunu savunarak, ölenlerin suçlu olduklarını öne sürdü.
Yetkililere göre, Brezilya tarihinin en ölümcül çete operasyonu en az 121 kişinin ölümüne yol açtı. Rio polisi, dört polis memurunun da hayatını kaybettiğini doğruladı. Kamu avukatları, nihai sayının 132’ye çıkabileceğini belirtiyor.
Planlı operasyon!
Eyalet polisi, büyük bir uyuşturucu örgütünü hedef alan operasyonun iki aydan fazla süredir planlandığını açıkladı. Rio Eyaleti Güvenlik Şefi Victor Santos, “Operasyonun yüksek ölüm oranı bekleniyordu ancak bu istenen bir sonuç değildi” diyerek, polis suistimallerine ilişkin soruşturma sözü verdi.
Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva ise güvenlik güçlerine ve sivillere zarar vermeden, çeteleri hedef alan koordineli bir mücadele çağrısında bulundu.
Rio’nun Penha mahallesinde yaşayanlar, sabah saatlerine kadar ormandan ceset topladı. İnsan hakları avukatı Guilherme Pimentel, “Bazı aileler, kurbanların vücutlarında işkence izleri bulunduğunu bildirdi” açıklamasını yaptı.
Söz konusu baskın, Brezilya’da bugüne kadar kaydedilen en ölümcül polis operasyonu olarak tarihe geçti. 1992 yılında São Paulo’daki Carandiru Cezaevi’ne yapılan baskında 111 mahkumun öldürüldüğü olaydan sonra bu kadar yüksek bir can kaybı yaşanmamıştı.
BM İnsan Hakları Ofisi, askeri tarzda yürütülen bu operasyonun Brezilya’daki yoksul ve marjinal topluluklarda artan polis şiddetinin bir yansıması olduğunu belirtti. Açıklamada, “Yetkililere uluslararası insan hakları yükümlülüklerini hatırlatıyor ve hızlı, etkili soruşturmalar yürütülmesini talep ediyoruz” ifadeleri kullanıldı.