Günümüzde artık vazgeçilmezimiz olan sosyal medya platformlarının, günlük yaşam ritmimiz üzerine etkilerinin oldukça önemli olduğunu biliyoruz. Özellikle genç kuşağın daha çok zaman geçirdiği, hatta onların tüketim alışkanlıklarına ve sosyal hayatlarına daha çok etki eden bu platformlar, insan sağlığı üzerinde hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurabiliyor. Sadece bir eğlence alışkanlığı olmaktan çıkan bu platformlar, insan bedenini, zihnini ve sosyal yapıyı etkileyen çok yönlü bir hal almış durumdadırlar.
Geçtiğimiz günlerde Euro News'in haber yaptığı Amerikan Psikoloji Derneği'nin yaptığı araştırmaya göre "Bu çerçevede, son derece uyarıcı, hızlı tempolu içeriğe tekrar tekrar maruz kalmak, kullanıcıların okuma, problem çözme veya derin öğrenme gibi daha yavaş, daha zahmetli bilişsel görevlere karşı duyarsızlaştığı alışkanlığa katkıda bulunabilir." Olduğunu söyleyerek şöyle devam etmişlerdir; "Genel olarak, bu bulgular, günlük yaşamdaki yaygın rolü ve sağlık, davranış ve refahı etkileme potansiyeli göz önüne alındığında, kısa süreli videoların (SFV - short-form videos) kullanımının daha geniş sağlık etkilerini anlamanın önemini vurgulamaktadır."
Bu ve bunun gibi yapılan birçok araştırmalardan da görüleceği gibi sosyal medyanın kontrolsüz kullanımı sağlımızı olumsuz yönde etkileyebiliyor. Sabahları uyandığımız andan itibaren elimizin telefona gitmesi, gün içinde her boşlukta telefona sarılmamız, yatmadan önce dahi son kez bakma isteğimiz artık sıradan alışkanlığımız olmuş durumda. Fakat görüldüğü üzere bu sıradan alışkanlığın insan sağlığı üzerinde etkileri hiç de sıradan nitelikte değil.
Sürekli kaydırdığımız kısa videoların, gönderilerin, hızlı akan içeriklerin beynimizin dikkat merkezini sürekli uyardığı bilinmektedir. Bu durumunda bir süre sonra, dikkatin sürdürülebilirliğini bozduğu yine uzmanlar tarafından söylenmektedir. Bu da özellikle gençlerde derse odaklanamamak, herhangi bir yazıyı okurken sıkılmak gibi sorunlara yol açabiliyor. Problem çözme becerileri yavaş yavaş kayboluyor. Bunun yanında mavi ışığın melatonin üretimini baskılayarak, uyku kalitesini azalttığı, yine fiziksel olarak boyun ve bel ağrılarına sebep olduğu, gözle ilgili çeşitli görme sorunlarına yol açtığı, duruş bozukluklarına neden olduğu da birçok uzman tarafından söylenmektedir. Tabi ki bu tarz sağlıksal durumlara yol açarken, sosyal alanda da birçok olumsuz etkileri vardır. Örneğin sosyal ilişkilerin eskiye oranla daha çok azalmasına ve insanların daha çok yalnızlaşmasına da sebep olmuştur. Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda daha idealize edilip, filtrelenmiş yüzlerin, başarı hikayelerinin, kusursuz ilişkilerin de çokça paylaşılması, gerçek hayatla karşılaştırıldığında, kullanıcılarda yetersizlik hissi yarattığı da başka araştırmaların sonucu olmuştur. Bu durum da birçok kişide, özellikle gençlerde anksiyete oluşmasına, depresif duygu durumlarına, ve öz güven düşüklüğüne sebep olmaktadır.
Aslında doğru kullanıldığında hem zihinsel hem de sosyal olarak bize oldukça katkı sağlayabilir. İçerisinde birçok eğitici içeriklerin, kitap önerilerinin, sağlık, spor gibi alanlarda bilgilendirici yayınlar yapan platformları takip etmenin, bize katkısı oldukça fazla olabilir. Kısa ve eğlenceli videolarla kısıtlı olmayan bu platformlarda, bilim, tarih, dil öğrenme, kişisel gelişim alanlarında da oldukça faydalı bilgiler paylaşılmaktadır.
Dönem dönem stresi azaltmak ve duygusal rahatlama sağlamak için komedi videoları tarzında videolar izlenebilir, ama uzun süreli ve tekrarlardan oluşan bir rutine dönüldüğünde olumsuz etkilerinin oldukça fazla olduğunu görmekteyiz. Bu nedenle de; zihinsel ve fiziksel sağlığımız için dengeli bir şekilde sosyal medya ve telefon kullanımımıza dikkat etmemiz gerekmektedir. Bu uygulamalar hayatımıza renk ve bilgi katabilir ancak kontrolsüz kullanımların önüne geçebilirsek bu durum oluşur. İnsan sağlığı ve hatta toplum sağlığı açısından, sosyal medyayı kullanırken oldukça dikkatli olursak, ara sıra uzaklaşıp gerçek hayata daha çok temas edersek faydalarını daha yararlı bir şekilde görebiliriz. Hepinize sağlıklı günler…