Atatürk'e göre laiklik, akılcılıktır, bilimselliktir. Bilimselliği ise genç kuşaklar, eğitim birliği içinde alabilirler. İşte Atatürk'ün bu laik eğitim anlayışı sonucunda ülkedeki okuma-yazma oranı özellikle kadınlar arasında oldukça yükselmiştir. Kadınlardaki okuma-yazma oranı 1935'te % 9.81 iken, 1990'da % 71.95'e yükselmiştir. Erkeklerde ise 1935'te 29.35 iken 1990'da % 88.78 olmuştur.
Medeni Kanun'un verdiği yasal haklarla, 1933 yılında uygulamaya geçilerek, Türk kadını yerel yönetimlerde seçme ve seçilme hakkına sahip kılındı. Türk kadını, milletvekili seçme ve seçilme hakkına 5 Aralık 1934 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilerek, 11 Aralık 1934 tarihli 2877 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2598 Sayılı Kanunla kavuştu. Atatürk'ün önderliğinde Malatya Milletvekili İsmet İnönü ve 191 arkadaşının girişimiyle Türk kadını bu hakkı, gelişmiş ya da gelişmemiş birçok ülkeden çok önce elde etti. Nitekim demokrasi ile yönetilen ve kendilerini uygar olarak niteleyen bazı milletlerin kadınları bile, siyasal haklarını Türk kadınlarından çok sonra alabilmişlerdir.
Türk toplumunda çağdaşlaşmayı her şeyden önce bir yaşam davası, bir var olma mücadelesi olarak kabul eden Atatürk, 5 Aralık 1934 tarihli yasa için şunları söyler: “Bu karar Türk kadınına içtimai ve siyasi hayatta bütün milletlerin üstünde yer vermiştir. Çarşaf içinde, peçe altında ve kafes arkasındaki Türk kadınını artık tarihlerde aramak lazım gelecektir. Türk kadını evdeki medeni mevkiini seldhiyetle işgal etmiş, iş hayatının her safhasında muvciffakiyetler göstermiştir. Siyasi hayatta, Belediye Seçimlerinde tecrübesini yapan Türk kadını, bu sefer de mebus seçme ve seçilme suretile haklarının en büyüğünü elde etmiş bulunuyor. Medeni memleketlerin birçoğunda kadından esirgenen bu hak, bugün Türk kadınının elindedir ve onu seldhiyet ve liyakatla kullanacaktır. Bu notla en mühim inkılaplardan birini anmış oluyoruz.”
1934 Anayasa değişikliğinden sonra yapılan ilk genel seçimlerde kadınlar ilk defa oy kullandı. 1934'te kadınların yasama ve yürütme organlarına seçme ve seçilme haklarının kazanılmasıyla 1935'te yapılan ilk seçimlerde Meclise 18 kadın milletvekili girdi. Bu milletvekillerinin isimleri; Mebrure Gönenç (Afyonkarahisar), Hatı (Satı) Çırpan (Ankara), Şükran Örs-Baştuğ (Antalya), Sabiha Gökçül-Erbay (Balıkesir), Şekibe İnsel (Bursa), Huriye Öniz (Diyarbakır), Dr. Fatma Memik (Edirne), Nakiye Elgün (Erzurunm), Fakihe Öymen (İstanbul), Benal Nevzat Iştar-Arıman (İzmir), Ferruh Gürgüp (Kayseri), Bahire Bediz Morova (Konya), Mihri Pektaş (Malatya), Meliha Ulaş (Samsun), Esma Nayman (Seyhan), Sabiha Görkey (Sivas), Seniha Hızal (Trabzon), Hatice Özgener (Çankırı) 1935'teki kadın milletvekillerinin sayısı, o günkü Meclis yüzdesinin % 4.6'sı kadardı.
1935'ten 2015 seçimlerine kadar parlamentodaki kadın milletvekillerinin oranları şöyle: 1935’te 18 kadın milletvekilinin toplam içindeki payı % 4.6, 1939’da 15 kadın milletvekili payı % 3.8; 1943’te 16 kadın milletvekili payı % 3. 7; 1946’ da 9 kadın milletvekili payı % 2.0; 1950’de 3 kadın milletvekili payı % 0.6; 1954’te 4 kadın milletvekili payı % 0.7; 1957’de 7 kadın milletvekili payı % 1.1; 196’de 3 kadın milletvekili payı % 0.7; 1965’te 8 kadın milletvekili payı % 1.8; 196’da 5 kadın milletvekili payı % 1.1, 1973’te 4 kadın milletvekili payı % 0.9, 1977’de 4 kadın milletvekili payı % 0.9; 1983’te 12 kadın milletvekili payı % 3.0; 1987’de 6 kadın milletvekili payı % 1.3; 1991’de 8 kadın milletvekili payı % 1.8, 1999’da 22 kadın milletvekili payı % 4; 2002’de 24 kadın milletvekili payı % 4.4,; 2007 50 kadın milletvekili payı % 9.1; 2011 79 kadın milletvekili payı % 14.4; 2015’te 76 kadın milletvekili payı % 13’tür. 1935-2011 yılları arasında Kadın Milletvekillerinin Meclis’te temsil oranı,2011 yılında % 14, 4 ile 79’a sayısına yükseldi. 21 Temmuz 1946’dan itibaren yapılan milletvekili seçimleri göz önüne alındığında Kasım 2015 Genel Seçiminde yani 26. Dönem’de kadın milletvekili sayısı % 14,9 oranı ile 82'ye yükseldi.24 Haziran 2018 tarihinde yapılan 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nin kesin olmayan sonuçlarına göre, Meclis’e giren 600 vekilin 103’ü kadınlar, 497’si erkeklerden oluşuyor. 33 ilden hiç kadın aday çıkmadı. 26. Dönem’de yüzde 14,9 olan kadın oranı, 27. Dönem’de yüzde 17'ye çıktı. 27. Dönem’de AKP, 49 kadın milletvekili, CHP, 18 kadın milletvekili, MHP, 4 kadın milletvekili, HDP, 23 kadın milletvekili, İP, 2 kadın milletvekili sayısına ulaştı. Kadın vekil oranının en yüksek olduğu parti ise HDP.
İlk yazılı Anayasa olan “Kanuni Esasi”nin 23 Aralık 1876 yılında yürürlüğe girmesi ile başlayan 142 yıllık demokrasi tarihimizdeki seçimlerin tarihi seyrine baktığımızda 1876 Anayasası’ndaki hükümlere göre yapılan seçimler sonucunda ilk Türk Parlamentosunun 20 Mart 1877 tarihinde açıldığını görüyoruz. İlk Anayasa’nın kabulünden bugüne kadar geçen süreçte, siyasal tarihimizi şekillendiren pek çok seçim yapıldı. Yaklaşık 150 yıllık siyasal hayatımızın, 1920’den 2018’e kadar geçen 98 yıllık döneminde yapılmış olan milletvekili seçimlerinin büyük çoğunluğunda kadın milletvekili sayılarına bakıldığında özellikle Cumhuriyet sonrasındaki seçimlerde bu açıdan büyük bir başarı kaydedildiği gözleniyor. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanından sonra, 1935 yılında TBMM’deki kadın milletvekili sayısı 17 iken, 2018 seçimlerinde 103 kadın milletvekili ile kadınların TBMM’deki temsil oranı % 20’de kaldı. 2019 Yılı Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde Seçilmiş Kadın Sayısı 7.404’ten 7.883’e Yükseldi. Anayasamız, mahalli idarelerin karar organlarının seçimle oluşturulacağı temel kuralını getirmiştir. Mahalli idarelerde seçimler beş yılda bir, serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır. İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı ve muhtar seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanmaktadır.
