“PANİK, KORONADAN DAHA BULAŞICI”

Dünyada hızla yayılan korona virüs  (Kovid-19) salgınının yol açtığı korku ve panik ruhsal sağlık için de risk oluşturabiliyor.  İçinde bulunduğumuz durumun yarattığı kaygı, endişe ve depresyonun virüsten  çok daha bulaşıcı olduğunun altını çizen Psikolog  Sıla Aydın, “Karşılaşılan abartılı bilgi ve paylaşımlar sonucunda zaten bu dönemde hassas olan insan psikolojisi daha çok etkilenebilir. Eğer okuduğunuz haberlerin sizi kötü etkilediğini, korku ve endişelerinizi arttırdığını hissediyorsanız sosyal medyada geçirdiğiniz süreyi kısıtlamanız faydalı olacaktır” uyarısında bulundu. Koronavirüs  (Kovid-19), dünya genelinde yayılmaya devam ettikçe salgın ile ilgili kaygı da giderek büyüyor. Son aylarda korana virüsü çeşitli psikolojik rahatsızlıkları artırırken herkes aynı şeyi merak ediyor: Korona virüsü nedeniyle yaşadığımız kaygı bozukluğu için yapmamız gerekenler neler? Salgından psikolojik anlamda korunmak ve olumsuz etkilenmemek için nelere dikkat etmek gerekli? Bu ve buna benzer tüm soruların yanıtlarını Psikolog Sıla Aydın’la birlikte ele aldık. Modern çağ ile birlikte, hızlı ve düzensiz yaşamın bir sonucu olarak ortaya çıkan, kaygı bozuklukları (anksiyete) ve depresyon ile çoğu insan zaman zaman savaşmak zorunda kaldığını dile getiren Psikolog Sıla Aydın, şunları kaydetti: “ Sürekli korku, endişe ve panik içinde davranışlara sebep olan bu duygu durumları insanların günlük hayatlarının büyük ölçüde bozulmasına neden olmaktadır. Tüm dünyayı etkisi altına alan corona virüsü insanların kaygı ve depresyon seviyesinin artmasına sebep olurken, merak edilen soru şu: Peki bu durumla başa çıkmak için neler yapılabilir? Kimi insanlar iş, okul gibi günlük rutinlerinin değişmiş olmasından dolayı kaygı yaşarken, kimileri de virüsün hızla yayılıp ölümlere yol açması ile ilgili kaygı yaşamaktadır. Corona virüsü ile birlikte anksiyete, obsesif kompulsif bozukluk ve depresyon gibi çeşitli rahatsızlıklara karşı ruh sağlığımızı nasıl koruyabiliriz? “SOSYAL MEDYADA GEÇİRİLEN SÜRE VE YAYILAN BİLGİLERİN GÜVENİLİRLİĞİ KONUSUNDA DİKKATLİ OLUN” “Hepimiz biliyoruz ki virüs zaten bulaşıcı ama içinde bulunduğumuz durumun yarattığı kaygı, endişe ve depresyon ondan çok daha bulaşıcıdır. Birçok konu hakkında kısa sürede bilgi almamızı sağlayan sosyal medya, aynı zamanda çok fazla bilgi kirliliğini de içinde barındırabiliyor. Karşılaşılan abartılı bilgi ve paylaşımlar sonucunda zaten bu dönemde hassas olan insan psikolojisi daha çok etkilenebilir. Eğer okuduğunuz haberlerin sizi kötü etkilediğini, korku ve endişelerinizi arttırdığını hissediyorsanız sosyal medyada geçirdiğiniz süreyi kısıtlamanız faydalı olacaktır. Buna ek olarak okuduğunuz haberlerin güvenli kaynaklardan paylaşıldığından emin olmanız daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır. “ “UNUTMAYIN Kİ BU SÜREÇTE YALNIZ DEĞİLSİNİZ” “Sosyal hayattan koparak eve kapanma, sevdikleriniz ve aile üyeleriniz ile eskisi gibi vakit geçiremiyor olma yaşadığınız kaygı ve stresin daha çok artmasına sebep olmaktadır. Sevdiğiniz ve güvendiğiniz insanlarla telefonda konuşmak, görüntülü sohbet etmek ve onlarla duygularınızı paylaşmak size iyi gelecektir. Unutmayın ki bu süreçte yalnız değilsiniz, sizinle benzer duyguları paylaşan sevdiklerinizle konuşmak rahatlamanıza zemin hazırlayacaktır. “ “GÜNLÜK PLANLAMALAR YAPIN” “Gün içerisinde neler yapacağınızı önceden planlamak, kendinizi iyi hissettirecek etkinlikler ile gününüzü doldurmak size iyi gelecektir. Yeni tarifler denemek, aile üyeleri ile görüşme yapmak, evi temizlemek, egzersizler planlamak gibi sağlıklı aktiviteleri gün içerisinde düzenli bir şekilde uygulamak için plan oluşturabilirsiniz. “ “DÜZENLİ EGZERSİZ YAPIN” “Araştırmalar düzenli yapılan fiziksel aktivitelerin kaygıyı büyük ölçüde azalttığını göstermektedir. Evde bulunduğunuz süre içerisinde, az hareket ettiğinizden ve yaşadığınız yoğun kaygıdan kaynaklı ortaya çıkan vücut ağrılarınızı dindirmeniz sizin için yararlı olacaktır. Sosyal medya veya çeşitli programlar üzerinden yapacağınız yoga, plates ya da kardio egzersizleri kendinizi çok daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır. Gün içerisinde zihninizden geçen binlerce olumsuz düşüncenin egzersizler sırasında azalması bedeninizi ve ruhunuzu olumlu yönde etkileyecektir.” ŞU AN’DA KALIN… “Kaygıya en çok sebep olan şeylerden biri gelecek ile ilgili kurulan olumsuz düşünceler ve senaryo örüntüleridir. Çağımızda ‘mindfulness’ olarak bilinen anda kalma egzersizleri ile zihninizi kötü senaryolardan arındırabilirsiniz. “ Ya bana da bulaşırsa” “Bir gün herkese bu virüs geçecek ve ölüm oranları daha da artacak” gibi gelecek ile ilgili olumsuz düşünceler zihninizde belirdiğinde, şu ana odaklanmak ve neleri değiştirebileceğinize göz atmak sizin için daha faydalı olacaktır. Meditasyon, anda kalma ve nefes egzersizleri ile zihninizdeki olumsuz düşüncelerden uzaklaşabilirsiniz.” “SİZE İYİ GELENİN NE OLDUĞUNU EN İYİ SİZ BİLİRSİNİZ” “Virüs sebebiyle hayatımızın kısıtlanmış olduğunu hissetmek, dışarı çıkamamak, sevdiklerimizi görememek kendimizi oldukça yalnız hissettirmektedir. Ancak yapamadığımız pek çok şey olsa da evde yapmaktan hoşlandığımız ve sevdiğimiz şeyler hala var. Size iyi gelen, daha önce evde fazla vakit geçiremediğiniz için ertelediğiniz şeylere odaklanabilirsiniz. Evde çeşitli eşyaların düzenlemesini yapmak, bitkilerinize bakım yapmak, dans etmek, film izlemek, yeni tarifler denemek, yazı yazmak… Size iyi gelen etkinliğin ne olduğunu en iyi siz bilirsiniz, bedeninize ve ruhunuza iyi gelen etkinliklerle gününüzü doldurmak kendinizi çok daha iyi hissetmeniz konusunda size yardımcı olacaktır. “ “OLUMSUZ DUYGULARINIZLA BAŞA ÇIKMAK İÇİN KENDİNİZE KARŞI DÜRÜST OLUN” “Kendinizi nasıl hissettiğiniz konusunda konuşmaya açık olun. Olumsuz duygularınızdan kaçmaktansa onları farkına varıp baş etmek için size neyin iyi geldiğini anlamaya çalışmak çok daha iyi hissetmenize olanak sağlayacaktır. Şu anda yaşamış olduğunuz bu yoğun duyguları deneyimlemeniz, kabullenmeniz ve kendi çözüm yollarınıza odaklanmanız çok değerlidir. Kaygı ve depresyon olumsuz ve gerçekdışı olabilecek bazı düşüncelerin zihnimizde beslenmesine sebep olduğu için, düşüncelerinizin ne kadarının gerçekçi olduğu konusuna göz atmanızda fayda var. “Evden asla çıkamayacağız” “Yakınlarımın başına bir şey gelirse ne yapacağım?” “Bu asla sona ermeyecek” gibi olumsuz düşüncelerin esiri olduğunuzu hissettiğinizde her şeyin daha iyiye gitme şansının da olduğunu kendinize hatırlatın. “ “OLUMSUZ DUYGULARINIZLA BAŞA ÇIKAMIYORSANIZ ONLİNE TERAPİDEN FAYDALANIN…” “Bu süreçte dünyadaki pek çok psikolog danışanlarına yardımcı olmak için online terapi vermeye başladı. Kaygı ve depresyon ile birlikte günlük rutinimizi olumsuz etkileyen uyku bozuklukları, yeme bozuklukları, ağrı bozuklukları ve öfke problemleri gibi başka sorunlarda ortaya çıkabilir Eğer yaşadığınız duygular size ağır geliyor ve günlük hayatınızı sürdürmek konusunda ciddi zorluk yaşıyorsanız online terapi desteği alabilirsiniz.” (Ekin Hazal DOĞRUYUSEVER)