Öz disiplin

Yapmak istemediğimiz şeyleri yapma zorunluluğuna sorumluluk deniyor. Hazzı ertelediğiniz zaman sorumluluklar yerine getirilir. Yapmak istediğiniz şeylerden, o an yapmak çok da gerekli değilse vazgeçebiliyor musunuz? Buna keyif deniyor işte. Keyif anları artıkça, tembellik de ortaya çıkıyor. Keyfi ertelemek beraberinde sorumluluk bilincini ve çalışkanlığını getiriyor. Yapmak istemediğiniz şeyleri zamanında bitiriyorsanız sorumluluk sahibisiniz demektir. Keyif anlarını ertelemenin bir diğer faydası da öz disiplinin oluşmasıdır. Öz disiplin kişinin kendi kendini kontrol edebilme yetisidir. Bir kişinin zayıf bir öz disiplini varsa kendisini tembel hissetmesi oldukça normaldir. Tembellik kötü bir şey mi tartışılır ama toplumda çok da hoş karşılanmadığı bir gerçek. Öz disiplini zayıf olan kişilerin karşılaştıkları bir diğer durum ise erteleme özelliğidir. Keyif anları artıkça, sorumlulukları ve görevleri erteleme meyli daha fazla artar. Her işi son güne bırakanlardansanız yine ufak bir öz disiplin sorunu yaşıyorsunuz demektir. Bir görevi bitirmek veya teslim etmek için illa son günü beklemenin çok da bir anlamı yoktur.
Bütün bu durumlar bir süre sonra kişinin kendisini işe yaramaz hissetmesine neden oluyor. Bu da beraberinde mutsuzluk ve umutsuzluk getiriyor. Aşırı yemek yeme hissi, aşırı uyuma hissi, aşırı sosyal medya kullanımı gibi durumlar da cabası. Hayatta sıkılma belirtileri ortaya çıktığında ise durumu daha fazla karmaşık hale getirmeden müdahale etmek gerekir. Bu durumların sonucunda kişi bir süre sonra kendine kızma durumuna geçiyormuş. Neden bu kadar az iş başardım sorusu kişinin kafasında dönüp duruyormuş. Tabii bu durumun bir sonucu olarak da kapasitenizin altına düşmeniz de cabası. Yani artık yapabileceklerinizin çok daha altında başarılara imza atabilirsiniz. Keyif anlarını ertelemediğimiz de başımıza gelenler bunlar işte. Sürekli kendimize bir şeyler başarmam gerek diyoruz ama yine de o keyifleri yapmaya devam ediyor. Araştırmalar bu tip kişilerin hiçbir zaman yapmak istediklerini başaramadıklarını gösteriyor. Yine başkalarının başarılarını seyretmek düşüyor kısacası.
Araştırmalar bazı insanların bu kapasiteyi asla geliştiremediğini gösteriyor. Yanıtı kesin olmamakla beraber genetik etkilerin rolü belirsiz. Ama işaretlerin çoğu, ebeveynlerin çocuk yetiştirme niteliğinin belirleyici etken olduğunu açıkça gösteriyor! Bu noktada kültür, çocuk yetiştirme yöntemleri ve eğitim sistemi öz disiplinin gelişmesini sağlayan önemli etkenlerden.
Kendinizi daha değerli hissetmek için öz disiplininizi geliştirebilirsiniz. Öz disiplinin kendine iyi bakma ve gerekli özeni gösterme ile başlıyor. Yani rutin bir cümle olan ‘kendine iyi bak’ aslında öyle alelade bir söz değil. Herkesin kendisine iyi bakması ve öz disiplinini oluşturması gerekiyor.