Tekniğine uygun imalatı, temizliği ve bakımı yapılmayan bacaların, zehirlenmelerin ve yangınların başlıca nedeni olduğunu ifade eden MMO Ankara Şube Başkanı Sadettin Özkalender, bacaların standartlara uygun yaptırılması, baca çekişini artırmak için baca yalıtımının yaptırılması gerektiğini belirtti.
MMO Ankara Şube Başkanı Sadettin Özkalender, soba, baca, şofben kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalara ilişkin açıklama yaptı. Karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı mutlaka önlemlerin alınması gerektiğine dikkat çeken Özkalender, “Sobaların yanlış kurulumu ve yakılması, baca temizliğinin yaptırılmaması, kalitesiz ve standartlara uymayan yakıt kullanılması başlıca nedenler” dedi.
“YATMADAN ÖNCE KESİNLİKLE SOBAYA YAKIT KONULMAMALI”
MMO Ankara Şube Başkanı Sadettin Özkalender, soba, baca ve şofbenlerden sızan karbonmonoksit gazı nedeniyle vatandaşların, hemen her yıl üzücü birçok zehirlenmeye maruz kaldıklarını ifade ederek, “Bilgisizlik, ihmal ve denetimsizlik yüzünden meydana gelen karbonmonoksit zehirlenmeleri, özellikle alçak basınçlı havalarda ne yazık ki tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır.
Sobaların yanlış kurulumu ve yakılması, baca temizliğinin yaptırılmaması, kalitesiz ve standartlara uymayan yakıt kullanılması, soba-baca ve şofben-baca bağlantılarının yanlış yapılması, bacalar ile soba ve şofben cihazlarının standartlara uygun olmaması veya yanlış montajdan dolayı genellikle sonbahar ve kış aylarında zehirlenme vakaları artmaktadır.” dedi.
Yatmadan önce kesinlikle sobaya yakıt konulmaması uyarını yapan Özkalender,
-Soba sıcaktan etkilenmeyen yanmaz bir levha ya da tercihen mermer üzerine yerleştirilmelidir.
-Soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanmasının sağlanması hem yakıt tasarrufunda hem de yanma emniyeti açısından daha faydalıdır. Böylece soba içinde ortaya çıkan zehirli gazlar yanarak sobayı terk ederler.
-Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır.
-Karbonmonoksit zehirlenmelerinin belirtileri yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi ve halsizlikle başlar. Uyku hali, bunaltı, kusma, görme bulanıklığı ve huzursuzluk oluşur. Bu belirtilerin bir veya birkaçının hissedilmesi halinde öncelikli olarak kapı ve pencereler mutlaka açılmalıdır” uyarılarında bulundu.
MMO Ankara Şube Başkanı Sadettin Özkalender
“TEKNİĞİNE UYGUN İMALATI, TEMİZLİĞİ VE BAKIMI YAPILMAYAN BACALAR…” Tekniğine uygun imalatı, temizliği ve bakımı yapılmayan bacaların, zehirlenmelerin ve yangınların başlıca nedeni olduğunu ifade eden Özkalender, bacaların standartlara uygun yaptırılması, baca çekişini artırmak için baca yalıtımının yaptırılması gerektiğini belirtti. Özkalender önerilerini şöyle sıraladı: -Pencere veya duvar delinerek yapılan bacada delinen kısımda, sızdırmazlık sağlanmasına mutlaka dikkat edilmelidir. -Yangın emniyeti için bacalar çatının mahyasından en az 50–80 cm yükseklikte olmalıdır. -İdeal yanma için etkili baca yüksekliği en az 3,5 m, en fazla 5 m olmalıdır. -Bacalara yağmur suları, kuşlar, ağaç yaprakları vb. maddelerin girmesini engellemek için mutlaka başlık kullanılmalıdır. -Bacaların, kömür gibi fazla miktarda is bırakan yakıt kullandığı takdirde 2 ayda bir, diğer yakıtlar (sıvı ve gaz gibi) kullandığı takdirde ise 3 ayda bir temizliği mutlaka yapılmalıdır. ŞOFBENİN KULLANILDIĞI YERE TEMİZ HAVA GİRMESİ SAĞLANMALIDIR Şofben zehirlenmeleri gaz kaçaklarının yanı sıra, özellikle kışın yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde, oksijen oranının düşmesi ve karbon monoksit oranının yükselmesi sonucu gerçekleştiğini ifade eden Özkalender, şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesinin sağlanması gerektiğini belirtti. -Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan, bina aydınlığına vb. bağlı cihazlar asla çalıştırılmamalıdır. -Şofbenin monte edileceği mekân yeterli büyüklükte olmalı, ıslak zeminli mekânlara kesinlikle şofben montajı yapılmamalıdır. -Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde; öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri kapalı durumda olmalı, kibrit çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, karşılıklı pencereler açılarak ortam havalandırılmalı, gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi hızla aranmalıdır. “YAKIT ALIRKEN KAÇAK VE BELGESİZ OLMAMASINA ÖZEN GÖSTERİLMELİ” Vatandaşların kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesinin olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmesi gerektiğini ifade eden Özkalender, “Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu da mutlaka kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan asla kömür vb. alınmamalıdır. Yetkililer belgesiz ve kaçak kömür vb. yakıt satışını engellemeli, halkın can güvenliğini tehlikeye atan bu tür eylemlere asla izin vermemelidirler. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olarak; toplum yararı ve kamusal denetim anlayışımız gereği meslek alanlarımızla ilgili konularda toplumu bilgilendirmeyi görev biliyor; karbonmonoksit gazı nedeniyle yaşanan zehirlenmelerin tekrarlanmaması için gerekli önlemlerin alınması konusunda yetkilileri ve vatandaşlarımızı bir kez daha uyarıyoruz” diye konuştu. KÖMÜRLÜ SOBALARDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR -Soba aşırı doldurulmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından baca çekişi zayıflar. -İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artmaktadır. Soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Böylece soba içinde ortaya çıkan zehirli gazlar yanarak sobayı terk ederler. -Kömürü tutuşturmak için üzerine az miktarda kağıt ya da karton ve bunların üzerine de kolay yanan çıra ve odun konulmalıdır. -Sönmekte olan sobaya tutuşması güç yakıtların asla konulmaması gerekir. Yakıt iyi olsa bile yavaş yavaş ilave edilmelidir. Soba yakıtla beslenirken, yeni atılan yakıtın üzerine kor halindeki yakıttan bir miktar konulması, sobadaki yakıtın sürekli olarak üstten yanmasını sağlar. -Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. -Özellikle lodoslu havalarda ölüm olayları artmaktadır. Bacalar standartlara uygun değilse lodoslu havalarda soba yakılmamalıdır. -Kullandığınız her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine haiz olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edin. -Binaların Yangından Korunması yönetmeliklerine mutlaka uyulmalıdır. Bu konuda bina yöneticileri ve yerel yönetimler sorumludur. (Eren GÜVENDİK)
