Bakanlıklarda EGO otobüs durağında iki sözüm ona genç kız banka yayılmış, ayaklarıyla üstüne basarak ; sigara tellendiriyorlardı. Duraklarda sigara içmek yasak. Ama uygulamada bunu göremiyoruz. Kural hayata geçemiyor. Batıkent Gersan durağında sigara izmaritleri zibil gibi. Velhasıl birçok yerde sigara içilen duraklar görebilirsiniz. Uyarmak için çok az kişi cesaret edebiliyor. Çünkü pervasızlık ve patavatsızlık diz boyu. Sağlık Bakanı Recep AKDAĞ büyük bir kararlılıkla sigara yasaklama kampanyası başlattı. Kapalı mekanlar ve üzeri kapatılmış açık yerlerde tütün içilmesini yasak etti. Çok büyük tepkiler gördü. Bugün bile bakanlıklar başta devlet dairelerinde odalarında hala sigara içmeye devam eden insanlar var. Hem de gençlik adına işler yapılan bina da dahil. Hastane koridor ve bahçelerinde dahil sigara içimi tam gaz. Sayın Cumhurbaşkanım külliye dumansız hava sahası idi diye seviniyorduk. Kütüphane açıldı, burada da düzen bozuldu. Yeni nesil püfür püfür sigara içiyor. Keşke YEŞİLAY ile birlikte paketini teslim et, sigarayı bırak destek kampanyası yapılsa. Özel sektör de durum çok daha kötü. İşletmeler kişilerden ayrı tüzel kişi. Ama patronlar ve yöneticiler kendi kafalarına göre odalarında sigara içiyorlar ve kapalı mekânda başkalarının içmesine müsaade ediyorlar. Bunun suçtan önce başka insanların yaşam haklarını çiğnemek olduğunu görmüyorlar. Bir RADYO kuruluşunda sözde yönetici bir zat personelin önünde sigara içmeye kendinde hak görebiliyor. Onlara yasak diyerek toplantı boyunca sigara içebiliyor. ASY MEDYA yöneticisi Gülay KANKALP olduķça kaliteli ofiste yalnız başına kalsa da sigarasını balkonda içer. İşte bize bu anlayış gerekli. Yaptırım ve vasiyetlerden kurtulmak istiyorsak önce temel insanı davranışlarda kuralsızlıktan vazgeçmemiz gerekiyor. Tüm yöneticilerimizin keyfi işlerden vazgeçip toplum yararına çaba sarf etmesi gerekiyor. Batman merkez ilçe jandarma bölük komutanlığında bir gurbetçi asker ile tanışmıştım. Pantolon ceplerinde sigara izmariti doluydu. Sohbet ettik. Almanya'da okurken elma yiyip eşeleğini yere atmış. Alman temizlik görevlisi gelip kendini bulmuş. Benim görevim çöp toplamak, seninde çöpü yere atmaman gerekiyor. Yıllar önce Hıncal ULUÇ bir maç için yurt dışından şöyle yazmıştı. Maç için bizim geldiğimiz belli oluyor. Çünkü her yer sigara izmaritleriyle dolu. 8,5 yıl idarecilik yaptığım bir kitap kahvede bahçede kışın üst ve yan taraflar kapalı iken sigara içilmesin diye söylememize rağmen engel olamadık. Tam davul bende tokmak başkasında meselesi. Bu yüzden iş yerimiz mühürlendi. Zabıtaların önerisiyle açtık. Lakin iki ayrı davadan mahkemeye çıktık. Sonunda idari para cezası ve erteleme kararları aldık. Barlar sokağının içinde kültür merkezi olarak ceza aldığınıza yandık. Sigara denetimi yapan memur ve polislerin bilumum barlarda yiyip içip NEFES almalarına yandık. Yönetiminize engel olanlar yüzünden mahkeme görmeye yandık. Çok şükür bugün Liman Kitap ve kahve var. Kurallara uygun ve kaliteli ortam içselleştirilmiş. Ailece gelinebilecek yer olmuş durumda. Otomobillerde dahi sigara yasaklandı ve dışarıya çöp atmak yasaklandı. Gelin görün bunu hiç umursamayan sayısı fazla. Demek ki kanunlar yapılıyor. Ama uygulama sahaya geçmiyor. Belki de yurttaş olamamanın sıkıntısı bu. Dijital çağ insan emeğini kısıtlayacak diyorlar. Aksine bürokrasiyi yok etti. E devlet sayesinde bir çok belge ve hizmet alıyorsunuz. Bugün git yarın gel kalıbı kırıldı. Bu çeşitli alanlarda kendini gösteriyor. Çeşitli alanlarda keosklar kullanıyor. Kart ve para ile işinizi hal ediyorsunuz. Kapris ve oyalama görmeden. GÜNLÜK hayatta basit işler pratik oldu. Büyükşehir belediyesi EGO ve metroda nezaket kuralları diye görseller hazırladı. Bunu hiç durmadan göstermeli ve çeşitli istasyon ve duraklarda uygulamalı göstermeli. Örneğin 263 Etlik özel halk otobüsü Milli Kütüphane durağından aktarma yolcusu alıyor. İçindekiler ilerlemiyor, dışarıdakiler ise orta kapıdan binmeyi hak görüyor. Şoför ise müşteri doldurma peşinde. Sonuç olarak futbol ve ÜLKE yönetimi konusunda mangalda kül bırakmayan insanımız, temel hayat kurallarında nasıl davranacağını bilse çok daha iyi olur. Lider tavır ve davranışlarından ziyade günlük meseleler ele alınsa iyi olur. Bağıran, çağıran kişilerden izin isteyen, özür dilerim diyenlerin çoğalmasını sağlamalıyız. Kabalığın yerini nezaket almak zorunda. Biz zarafet yerine şiddeti onaylarsak bu kadın, erkek hiç fark etmez. Günlük hayatımız zorda. Akran zorbalığı, kadına karşı şiddet, mahalle kavgaları, trafik magandalığının sebebi adap bilmememiz. Ekonomi çözülür, siyaset yapılır, terör biter her iş yapılır. Ancak günlük hayat insan yüzünden sıkıntılı. Saygı ve sevgiyi esas almalıyız. Davranış bozukluğu ve haksızlık cesaret bulamamalı. NOT İnteraktif görgü kuralları uygulamaları yapılmalı. Ödül ve kınama ile değerlendirilmeli.
