Türkiye’nin birçok ilinde alternatif ulaşım aracı olarak tercih edilmeye başlanan ve Başkent’te de trend haline gelen elektrikli scooterı, Ankara merkezli elektrikli scooter paylaşım girişimi, HOP! Scooter’ın kurucularından Yiğit Kipman ile konuştuk. Elektrikli scooterın en önemli özelliğinin çevreci olduğuna vurgu yapan Kipman, pandemi sonrası elektrikli scooterların daha çok tercih edildiğini ifade etti.
HOP! Scooter’ın kurucularından Yiğit Kipman elektrikli scooterın avantajlarına değinerek, “Elektrikli scooterın akla gelen ilk özelliği çevreci olması. Elektrik motoru ile yolculuklarınızı sıfır karbon salınımı ile gerçekleştiriyor, şehrin havasına katkıda bulunuyorsunuz. İstasyonsuz kullanım ile scooterları istediğiniz yerden alıp istediğiniz yere bırakabiliyorsunuz. Erişimin bu kadar kolay ve pratik olması, hepimize zamandan tasarruf ettiriyor. Bir diğer faydası da sahiplenmenin azaltılması” dedi.
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
Yiğit Kipman, Ankara merkezli mikromobilite firması HOP! Scooter kurucularındanım.
2011 Bilkent Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği mezunuyum. Mezuniyetim sonrası 7 sene ASELSAN’da Sistem Tasarım Sorumlusu olarak çalıştım. Sonrasında kurumsal hayatı bırakarak yakın arkadaşlarım ile akıllı şehir çözümleri geliştirmek üzerine kendi girişimimizi kurduk. Girişimimizin ilk yıllarında İstanbul’un taksi çağrı ve yönetim sistemini baştan kurgulayan, Türkiye’nin en büyük IOT platformlarından birini geliştirdik ve devreye aldık. Başarıyla tamamladığımız işlerin ardından akıllı ulaşım sistemleri üzerine edindiğimiz tecrübeyi kullanarak, Türkiye’nin ulaşım problemlerine çözüm yaratma ve akıllı şehirlere teknoloji ile güç verme odağında çalışmalarımıza devam ettik. 2019 yılı sonunda Türkiye’yi mikromobilite ile tanıştırmak üzere Türkiye’nin ilk mikromobilite girişimlerinden biri olan HOP! Scooter’ı kurduk.
“TÜRKİYE MİKROMOBİLİTE KONSEPTİ İLE 2019 YILINDA TANIŞTI”
Elektrikli scooterlar yavaş yavaş hayatlarımıza girmeye başladı. Öncelikle buradan başlayalım. Bunun hakkında neler demek istersiniz?
Şehirlerimizin nüfusu gün geçtikçe artıyor. Birleşmiş Milletler’in tahminine göre dünya nüfusunun 2050’ye kadar 9 milyara ulaşacağı ve nüfusun yüzde 70’inin şehirlerde yaşayacağı öngörülmektedir. Bu doğrultuda, yeni yerleşim alanları ve ulaşım başta olmak üzere altyapı ihtiyaçları da katlanarak büyümektedir.
Şehirlerin en büyük problemlerinden biri trafik. Çalışmalara bakıldığında şehir trafiğinin yüzde 50’sini özel araçlarla kat edilen 5 km altı yolculuklar oluşturuyor. Bu alışkanlık şehirlerde trafik problemi yaratmakla beraber hem şehirlerin sürdürülebilirliğine hem de çevreye geri dönülmez zararlar veriyor. Bu problemi çözmek üzere 2017 yılında önce Çin, sonra ABD’de ortaya çıkan paylaşımlı mikromobilite girişimleri, kısa zamanda yaygınlaşarak birçok ülkede kullanıma geçti. Türkiye ise mikromobilite konsepti ile 2019 yılında tanıştı. 2019 sonundan beri biz de HOP! Scooter olarak bu çevreci alternatif ulaşım modunun yaygınlaşması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
“ARAÇLARIMIZ BİRÇOK KİŞİNİN İHTİYACINI GİDERMİŞ OLUYOR”
Neden scooter kullanmalıyız peki? Avantajları neler?
İlk akla gelen çevreci özelliği. Elektrik motoru ile yolculuklarınızı sıfır karbon salınımı ile gerçekleştiriyor, şehrin havasına katkıda bulunuyorsunuz.
İstasyonsuz kullanım ile scooterları istediğiniz yerden alıp istediğiniz yere bırakabiliyorsunuz. Erişimin bu kadar kolay ve pratik olması, hepimize zamandan tasarruf ettiriyor.
Bir diğer faydası da sahiplenmenin azaltılması. Araba sahibi kişiler arabalarını sahip oldukları sürenin sadece yüzde 5’inde aktif olarak sürüyorlar. Geri kalan zamanda bu araçlar otoparklarda verimsiz şekilde yatıyor. Bu da dünyamızın kısıtlı kaynaklarının verimsiz kullanılmasına sebep oluyor. Paylaşımlı kullanılan araçlarla, tek bir elektrikli scooter birçok kişi tarafından paylaşılıyor, bu şekilde araçlarımız en verimli şekilde, birçok kişinin ihtiyacını gidermiş oluyor. Daha az kaynak tüketimi ile daha çok kişinin ihtiyacına karşılık vermiş oluyoruz.
Şuan Ankara’da scooter kullanımı ne durumda peki? HOP’un hedef kitlesi kimler?
Daha çok 18-45 yaş arası bireyler hizmetlerimizi daha yoğun kullanıyor. Kullanıcı sözleşmemiz ve yeni yayınlanacak mevzuat gereği, 18 yaş altı kullanımlara sistemimiz üzerinden izin verilmiyor.
Türkiye’de hedef kitle diğer ülkelere kıyasla daha geniş, çünkü nüfusumuz oldukça genç ve kredi kartı/mobil ödeme gibi teknolojiler çok yaygın kullanılıyor.
Ankara’da kullanım metriklerimiz, yolculukların yüzde 60’dan çoğunun bir toplu taşıma durağından başladığını ya da bir toplu taşıma durağında bittiğini gösteriyor. Bu da elektrikli scooterların daha yaygın olarak eğlence amaçlı değil, şehrin toplu taşıma ağına entegre bir ulaşım modu olarak kullanıldığını gösteriyor.
“PANDEMİ SONRASI ELEKTRİKLİ SCOOTER KULLANIMI DAHA ÇOK TERCİH EDİLMEYE BAŞLANDI”
Pandemi süreci HOP’u etkiledi mi? Bu süreçte scooter daha mı çok tercih edilmeye başladı?
Birçok sektör gibi, ulaşım sektörünü de olumsuz yönde etkiledi. Özellikle sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı dönemde çok etkilendik. Ancak biz bu süreçte de sokağa çıkmak zorunda kalan çalışanlarımızın ulaşım ihtiyacını karşılamak üzere kampanyalar yaptık. Pandeminin tavan yaptığı Nisan/Mayıs aylarında sağlık çalışanlarımıza günlük ücretsiz biniş hakkı tanımlayarak ulaşım ihtiyaçlarını karşıladık.
Pandemi sonrası sosyal mesafeyi korumanın mümkün olmadığı toplu taşıma, taksi ya da benzeri ulaşım modlarına kıyasla, elektrikli scooter kullanımı daha çok tercih edilmeye başlandı. Bunun ana nedeni, HOP! lar ile yolculuğu açık havada ve sosyal mesafeyi koruyarak, bireysel şekilde yapıyor olmanız. Ayrıca pandemi sonrası araçlarımızı düzenli olarak dezenfekte ediyoruz, bu da müşterilerimizin tercihini olumlu yönde etkiliyor.
Çevreye ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Çevre Komisyonunda kabul edildi. Kanunda scooter ile ilgili maddeler de var. Son olarak bu maddelerden bahsedebilir misiniz?
Hem Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hem de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinasyonunda kurulan “Mikro Hareketlilik Ortak Akıl Grubu”na katılımımız ile bu çalışmalara direkt katkıda bulunduk. Gelecek düzenlemeler ile operatörler tarafından sunulan paylaşımlı mikromobilite hizmetlerinin standartları belirlenmiş olacak, kullanım kuralları netleştirilecek ve en önemlisi elektrikli scooterlar Karayolları Trafik Kanunu tarafından tanınmış bir taşıt haline gelecek.
(Türkan ÇATAL YILDIZ)
