Hayati risk taşıyan ve yoğun bakım ünitelerinde ölümlerin en önemli sebebi olan sepsise karşı farkındalığı arttırmak amacıyla, her yılın 13 Eylül günü, Dünya Sepsis Günü olarak kabul edilmektedir. Bu kapsamda basın açıklaması düzenleyen Türk Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Derneği ( TDCY), Sepsis'te'' Hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmak için seferber olunmalıdır!'' çağrısında bulundu. Halk arasında 'kan zehirlenmesi ' olarak bilinen bir durum olan Sepsis, milyonlarca insanın hayatını tehtid etmeye devam ediyor. Dünya Sepsis günü nedeniyle basın açıklaması düzenleyen  Türk Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Derneği( TDCY) üyeleri, Sepsis'e bağlı ölümlerin en az %10 – 15’i aşılama,hijyenik önlemler, erken tanıma ve hızlı tedavi yöntemleri ile önlenebilir diyerek ''Hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmak için seferber olunmalıdır!''çağrısında bulundu. TDCY Başkanı Prof. Dr  Bilgin Cömert ve üyeler  Prof. Dr Murat Sungur, Prof. Dr Arzu Topeli İskit ,Doç Dr. Melda Türkoğlu ve Doç. Dr Defne Altıntaş'ın katılımıyla gerçekleşen basın toplantısının satır başlarını şunlar oluşturdu: SEPSİS NEDİR? Sepsis halk arasında kan zehirlenmesi olarak bilinen bir durumdur. Herhangi ağır bir enfeksiyon varlığında vücudun enfeksiyona verdiği savaşın kontrolsüz bir hale gelerek, kişinin kendi organlarına hasar vermesi ile gerçekleşir. Tanınmaz ve acil tedavi edilmez ise birçok organın çalışmaması ve ölüme neden olabilir. Günümüzde kalın bağırsak ve meme kanserine bağlı ölümlerin toplamından daha fazla hasta sepsis nedeni ile ölmektedir. Dünyada yılda 30 milyondan fazla bireyi etkilemekte ve 8 milyona yakın ölüme neden olmaktadır. Kurtulan hastalarda da engellilik, sakatlık gelişebilmektedir. Sepsis tüm dünyada giderek artan bir tehdittir ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde sıklığı giderek artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü Mayıs 2017’de sepsisin önlenmesi, tanınması ve tedavisini küresel bir öncelik olarak kabul etmiştir. KİMLERDE GÖRÜLÜR ? Sepsis yaş, cinsiyet, sosyo-ekeonomik durumdan bağımsız herkeste görülebilir. Ancak, özellikle bebek ve ileri yaşlılar, gebeler, ilaç veya hastalıklar nedeniyle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde görülme riski daha fazladır. Beş yaş altı ölümlerin %60’ı sepsise bağlıdır ve sepsis anne ölümlerinin de önemli bir nedenidir. Şunları unutmamak gerekir ki, her enfeksiyon hiç şüphesiz sepsise neden olmaz, çoğu birey enfeksiyonu savunma mekanizmaları ile atlatır. Ancak enfeksiyona bağlı ölümler, enfeksiyonun kendisi değil, sepsise bağlı gerçekleşir ve her türlü enfeksiyon (örneğin zatürree, idrar yolu enfeksiyonu, menenjit, grip, vb.) sepsise neden olabilir. NE ZAMAN SEPSİSTEN ŞÜPHELENİLİR? Şu bulgular olduğunda sepsisten kuşkulanmalısınız: Ateş, titreme gibi enfeksiyon bulguları olan hastada gelişen bilinç değişikliği, kendini çok kötü hissetme veya genel durumun bozulması, nefes darlığı, solunum sayısı ve nabız sayısında artma, tansiyon düşüklüğü. Bu belirtiler varlığında kişiler en yakın acil servise başvurmalıdırlar. Hastayı ilk gören hekimler ise hastayı değerlendirip en kısa zamanda bir yoğun bakım ünitesine yatırmalıdırlar. Ne zaman sepsisten şüphelenilir? Şu bulgular olduğunda sepsisten kuşkulanmalısınız: Ateş, titreme gibi enfeksiyon bulguları olan hastada gelişen bilinç değişikliği, kendini çok kötü hissetme veya genel durumun bozulması, nefes darlığı, solunum sayısı ve nabız sayısında artma, tansiyon düşüklüğü. Bu belirtiler varlığında kişiler en yakın acil servise başvurmalıdırlar. Hastayı ilk gören hekimler ise hastayı değerlendirip en kısa zamanda bir yoğun bakım ünitesine yatırmalıdırlar. SEPSİS NEREDE VE NASIL TEDAVİ EDİLMELİDİR? Sepsis acil olarak tedavi edilmesi gereken zamana karşı yarışılan bir durumdur. Tedavisinin saatler ve hatta dakikalar içerisinde gerçekleşmesi gerekir. Sepsis hastalığı  yoğun bakım uzmanları tarafından izlenip, yönetilmelidir. Tedavide antibiyotik ve sıvı tedavisi en kısa zamanda başlamalıdır. Ancak antibiyotiklerin mutlaka konunun uzmanı hekimler tarafından başlanması gereklidir, zira gelişi güzel antibiyotik kullanımı antibiyotik direnci gelişimine ve enfeksiyon tedavisinin zorlaşmasına neden olmaktadır. Organ yetmezliklerinin tedavisi yoğun bakım ünitelerinde yoğun bakım uzmanları tarafından yönetilmelidir. SEPSİS ÖNLENEBİLİR Mİ? Enfeksiyonların önlenmesi ve sepsis ile savaş ile her yıl 800.000 ölümün önlenebilmesi mümkündür. Bunun için genel hijyen kurallarına uyulması, el hijyeni sağlanması,  çocukluk ve erişkin aşılama programlarına uyulması önceliklidir. Sepsise bağlı ölümlerin en az %10 – 15’i aşılama, hijyenik önlemler, erken tanıma ve hızlı tedavi yöntemleri ile önlenebilir. Hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmak için seferber olunmalıdır. Ancak sepsis olgularının %50’si hastane dışında geliştiğinden sepsisin tanınması, teşhis ve tedavisi çabaları acil servisleri, poliklinikleri ve bakım merkezlerini de kapsamalıdır. Yükselen bu dalgayı durdurmak ve dünyada sepsisten ölümleri azaltmak amacıyla uygun adımları atmak için, Türk Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Derneği olarak tüm dünyaya ve ulusumuza çağrıda bulunuyoruz. SEPSİSE KARŞI UYARIYORUZ! ► Hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmak için seferber olunmalıdır! ► Sepsis, dünyada yılda 30 milyondan fazla bireyi etkiliyor ve 8 milyona yakın ölüme neden oluyor! ► Günümüzde kalın bağırsak ve meme kanserine bağlı ölümlerin toplamından daha fazla hasta sepsis nedeni ile hayatını kaybediyor! ► Her türlü enfeksiyon (zatürree, idrar yolu enfeksiyonu, menenjit, grip, vb.) sepsise neden olabilir! ► Beş - altı yaş ölümlerin %60’ı sepsise bağlıdır ve sepsis anne ölümlerinin de önemli bir nedenidir! ► Sepsis tedavisinin saatler ve hatta dakikalar içerisinde yapılması gerekir. Sepsis hastalığı yoğun bakım uzmanları tarafından izlenip, yönetilmelidir! ► Sepsise bağlı ölümlerin en az %10 – 15’i aşılama, hijyenik önlemler, erken tanıma ve hızlı tedavi yöntemleri ile önlenebilir. Hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmak için seferber olunmalıdır. (Ekin Hazal Doğruyusever)

Editör: TE Bilisim