Saman Pazarı’nda bulunan Saraçlar Çarşısı esnafı Salim Şimşek, çarşının her geçen gün kan kaybettiğine dikkat çekti. Eskiden günlük cirolarının çok yüksek olduğuna vurgu yapan Şimşek, şimdilerde ise günü kurtarmanın peşine düştüklerini söyledi. Şimşek, “Çarşı ciddi iş kaybına uğradı. Çarşıda her şey bulunurdu ama iş kaybıyla birlikte tamamen düğün mağazası haline geldik. Tabi bunun yanı sıra AVM’lerin açılması, semt pazarların açılması, semtlerde güzel dükkanların olması bu pazarın işini tamamen bitirdi” dedi.
1000 dükkana yakın çarşıya sahip çıkan bir derneğin bile olmadığından yakınan Şimşek, dernek kurulduğunda ise kimsenin aidat vermek istemediğini ifade etti. Gelinlik, damatlık ve bindallıda saraçlar çarşısının mükemmel olduğuna değinen Şimşek, “Kızılay ve Çankaya’dan çok daha ucuz bir çarşıdan bahsediyorum. Marka satıyoruz. Burada müşteriye karşı, esnaflarımızın güzel bir yakınlaşması ve ilgisi var. Saman Pazarı’nda müşteri ve esnaf arasındaki yakınlaşma Türkiye’nin hiçbir yerinde yok. Her dükkanda oturup derdini anlatıp çayını yudumlayabilirsin. Ama dışarda, semt çarşılarında ve AVM’lerde bunları yapamazsınız” diye konuştu.
“PATRONLAR ELEMANIN KIYMETİNİ BİLMİYOR”
Salim Şimşek. 41 yıldır Saman Pazarı Saraçlar Çarşısında çalışıyorum. Burada çırak olarak çalışmaya başladım ve hala devam ediyorum. Saraçlar Çarşısında esnaflığın kesinlikle değiştiğini söyleyebilirim. 1985-2000 yılları arasındaki esnaflar (patronlar İçin konuşuyorum) ciddi esnaflardı. 2000’den sonra çırakların ve işi bilmeyenlerin de Saraçlar’da dükkan açmasıyla birlikte ticaretin şekli değişti. Ticaretin anası ağlatıldı. Patronlar, önceden işçinin kıymetini bilen insanlardı. Şimdi ise eleman patronun kıymetini biliyor. Yani patron elemanın kıymetini bilmiyor. Düzgün çalış ve biraz da patrona yakın ol o zaman patron sensin.
“SAMAN PAZARI CİDDİ İŞ KAYBINA UĞRADI”
Saman Pazarı’nda işlerin zamanla, tamamen bittiğinin altını çizen Şimşek, “ Yani şu anda günü kurtarmaya çalışıyoruz. Önceden böyle değildi, akan vardı, düğüncü vardı, o vardı bu vardı. Günlük cirolarımız çok çok yüksekti. Ama şu anda günü kurtarmaya çalışıyoruz. Bu da nedir? Çok kayıp oldu. Saman Pazarı ciddi şeyler kaybetti. Tabi bunun yanı sıra AVM’lerin açılması, semt pazarların açılması, semtlerde güzel dükkanların olması bu pazarın işini tamamen bitirdi. Eskiden Saman Pazarı’nda her şey bulunurdu. Ama şimdi sadece düğün sektörüne hitap eden bir pazar oldu. Saman Pazarı’nda bugün, ailenize bir kazak almak isterseniz bulamazsınız. Pazar, tamamen düğün mağazası haline geldi. Eskiden beyaz eşya ve mobilya bile satılırdı. Yani her şey vardı. Ama şimdi yok” şeklinde konuştu.
“ÇARŞIYA SAHİP ÇIKAN BİR DERNEĞİMİZ BİLE YOK”
‘Saman Pazarı’nın ne bir derneği ne de bir reklamı var’ diyen Şimşek, “1000’e yakın dükkana sahip bir çarşının sahibi yok. Akşam oldu mu esnaflar kazandığı parayı cebine atıp evine dönüyor. Sabah da gelip dükkanını açıyor. Dernek kurmak için çok deneme yapıldı ama beceremediler. Yan komşunun ne yaptığından haberi yok esnafın. Çarşının başkanı aidat istiyor ‘ben vermesem olur mu’ diyen oluyor. Böyle de olunca hiç bir şey düzelmiyor. Çarşıda şu an güvenlik yok. Sadece arada bekçi geçerse odur. Bir ara çarşı için iki bekçi tuttuk fakat zamanla bu iki bekçinin parası ödenmediği için, bekçiler işi bıraktılar. İki kişinin maaşını veremedi koca çarşı”
“PANDEMİ İLE BİRLİKTE İŞİMİZ TAMAMEN BİTTİ”
Pandeminin çarşıdaki işi ciddi derecede olumsuz etkilediğini söyleyen Şimşek, “Üç ay boyunca kapalıydık. Yani hiçbir şekilde evden çıkamadık. O süreçte patronlar bize bir telefon bile açmadı. Sadece bizim değil, hiç bir patron arayıp sormadı. Biz aradık kendilerini. Yani eleman patronu aradı. Çünkü iş kaygısı ve endişesi vardı. Kendilerini, ‘dükkanı ne zaman açacaksınız’ diye biz aradık. Pandemiden sonra bir iki ay içerisinde her şey toparlanıyordu ama tekrar eski haline döndük” dedi.
“MÜŞTERİ-ESNAF ARASINDAKİ YAKINLAŞMA TÜRKİYE’NİN HİÇBİR YERİNDE YOK”
‘Pandemi öncesi 100’ün üzerinde gelinlik teslimatımız vardı’ diyen Şimşek, çoğunu bir şekilde teslim ettiklerini belirtti. Şimşek, “Vatandaş gelinliğin iadesinin olmayacağını biliyor. İadesi olmayan gelinliğin yerine nikah elbisesi alıp gidenler oldu. Çünkü düğün nikaha döndü. Bir saat de olsa bunu yapmak isteyen vatandaşlar var. Verdikleri kaparo karşılığında bir şeyler almaya çalışılıyor. Büyük zararlar vardı ama çok az bir etki ile atlatıldı. Düğün için herkesin burayı kesinlikle ziyaret etmesi gerekir, buraya gelinmeli. Gelinlik, damatlık ve bindallıda çarşımız mükemmel. Kızılay ve Çankaya’da bir iki parça alabilecekleri yerde eşyaların tamamını buradan alabilirler. Marka satıyoruz. Müşteriye karşı esnaflarımızın güzel bir yakınlaşması ve ilgisi var. Saman Pazarı’nda müşteri ve esnaf arasındaki yakınlaşma Türkiye’nin hiçbir yerinde yok. Her dükkanda oturup derdini anlatıp çayını yudumlayabilirsin. Ama dışarda, semt çarşılarında ve AVM’lerde bunları yapamazsınız” ifadelerini kullandı.
“DÜĞÜN SÜRELERİNİN KISALMASI, MÜŞTERİYİ UCUZ GELİNLİK BAKMAYA MECBUR KILDI”
Artex olarak gelinlik, damatlık, çamaşır ve çorap gibi şeyler sattıklarını kaydeden Şimşek konuşmasına şu şekilde devam etti: “Bizim işimiz düğün işi. Dükkanımızda en düşük 1500, en yüksek ise 6000 bin TL civarında gelinlik fiyatımız var. 4-5-6 bin civarındaki gelinliklere para veren müşterimiz şu an yok. Bize gelen müşterilerin pandemiden dolayı en çok konuştuğu fiyat 1000-1500 TL arası. 2 bin bile değil. Zorlandığımız konulardan bir tanesi de bu. Ne yapacaksın? Elinizdeki malı devir daim yapıyorsun. Müşteriye hizmet için ve müşterinin gönlü hoş olsun diye sen fedakarlık yapıyorsun. Kârı bir tarafa bırakıyorsun, kar düşünmüyorsun şu anda, yalnızca masrafımız çıksın, dükkan parası olsun, eleman parası çıksın ki günü veya ayı kurtaralım derdine giriyorsun. Gelinliklerimiz pandemiden önce 5-6 bin TL’ye satılıyordu. Piyasası böyleydi zaten. Ama pandemiden sonra gelen müşteri ancak bir iki saat düğün yapabileceklerini söylüyor. Müşteri iki saat için 6 bin TL vermek istemiyor, pazarlığı da kendisi yapıyor. Yani alım gücünün azalması ve düğün sürelerinin kısalması ile birlikte müşteri haklı olarak düşük fiyatlı gelinliklere yönelmeye başladı”
“Belediyenin dibindeyiz ama buraya gelen hiç bir belediye başkanı yok. Ne ilçe belediye başkanı ne de Büyükşehir belediye başkanı kimse ziyarete gelmiyor. Üstelik çok büyük bir çarşıyız. Büyük rakamların döndüğü bir yer. Ekonominin ve bankaların etrafında döndüğü büyük bir pazardan bahsediyoruz.”
Haber / Kadir GÜRHAN
