Belediyelerin var olan görev ve sorumluluk alanlarındaki başarıları ve başarısızlıklarının, kentte yaşayan halkın memnuniyeti ve memnuniyetsizliğinin, kentleşmenin güzelliği ve çirkinliğinin, belediyelerin rant aracı olarak kullanılıp kullanılmadığının ve belediyelerle ilgili diğer konulardaki olumluluk ya da olumsuzlukların nedenleri vardır. Bu nedenler birden çok olmakla birlikte, nedenlerin birden çok sorumlusu ve tarafı da vardır. Belediyelerde ve belediyecilik uygulamalarında yaşanan sorunların önemli bazı nedenleri ile sorumluları
  • Belediye başkanı ve belediye meclis üyelerinin seçimi ile birlikte belediye yönetim tarzı ve hizmetlerinde gerçek bir demokrasi anlayışının ve bilincinin olmaması
  • Belediye başkanı ve belediye meclis üyelerinin belediyelerin görev ve sorumluluklarını en etkin bir şekilde yerine getirme konusunda yeterli bilgi ve bilinç ile kararlılığa sahip olmamaları
  • Belediyelerin ve belediye yönetimlerinin görev ve sorumluluklarını düzenleyen yasaların tam olarak etkin bir şekilde halk yararına yerine getirilmesi konusunda bir öze ve içeriğe sahip olmaması
  • Belediyelerin diğer belediyeler, valilik ve kaymakam ile merkezi yönetim arasında işbirliği, eşgüdüm ve uyumun olmaması
  • Belediyelerin uygulamaları üzerinde düzenli ve etkili bir denetimin olmaması
  • Kırdan ve diğer kentlerden kaynaklanan iç göçler
  • Belediye ve kentsel hizmetlerde halk yararına ve halk için bir planlama olmaması ya da planlamalardaki eksiklikler
  • Ülkenin genel yönetiminden kaynaklanan olumsuzlukların ve yanlışlıkların belediye yönetimlerine ve çalışmalarına olumsuz şekilde yansıması
  • İmar planlarının tarıma zarar verecek, toprağı, suyu, doğayı kirletecek, tahrip edecek ve yok edecek şekilde uygulanması
  • Belediyeciliğin bazı kişiler ve belirli bir azınlık için rant aracı olarak kullanılması
  • Şehir şebeke suyu ve ulaşım gibi en temel kamusal hizmetlerden olan belediye hizmetlerinde tüketici haklarına ve kamu yararına aykırı olan fiyat politikaları
  • Halkın – tüketicilerin yararının, haklarının ikinci plana atılmış olması
  • Belediyecilik uygulamaları ve hizmetlerinde şeffaflığın olmaması
Belediyeler ve yerel demokrasi Belediye hizmetlerinin, halkın-tüketicilerin yararına, haklarına, beklentilerine ve isteklerine uygun olarak en etkin şekilde uygulanabilmesi için yerel demokrasi olmazsa olmaz ön koşuldur. Yerel demokrasi, belediye başkanı ve belediye meclis üyelerinin seçiminde başlar, belediye hizmetlerinin planlanması ve uygulanması sürecinde devam eder. Gerçek yerel demokrasi, tüm bu süreçlerde halkın tam olarak temsiliyeti demektir. Tüm bu süreçlerde söz, yetki ve kararın halkta olması demektir. Belediye yönetimlerinin, kent halkını ilgilendiren tüm uygulamalarında halkın ve demokratik kitle örgütlerinin görüşlerinin, onaylarının alınarak karar verebilmeleri gerçek demokrasinin bir gereğidir. Örneğin, bir mahallede bir şey yapılacak ise, mahalle halkı karar vermelidir. Böyle olursa, belediye hizmetleri halkın yararına, beklentilerine ve isteklerine uygun olur. Kentte çirkinlikler, belediye yönetiminde ve uygulamalarında yolsuzluklar, usulsüzlükler olmaz. Hem kent halkı hem belediye yönetimi mutlu olur. Yerel demokrasinin bir gereği olarak kent meclisleri, halk ve mahalle meclisleri, kent konseyleri, çeşitli konularda danışma kurulları, komisyonlar oluşturulmalıdır. Söz konusu halk ve mahalle meclislerinde, konseyde, danışma kurullarında ve komisyonlarda halkın ve demokratik kitle örgütlerinin temsil edilmeleri yerel demokrasinin bir gereğidir.