Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte hayatımıza giren akıllı telefonlar artık hepimizin elinde. Yeni özellikleriyle birlikte fiyatları da artan akıllı telefonlar, alıcıları ikinci el piyasasına yönlendiriyor. Kızılay Karanfil Telefon Borsası’ndan, Aras, Fırtına ve Demir İletişim ile ikinci el cihaz piyasasını konuştuk. Aras İletişim’in sahibi Ömer Çetin, ‘’Evrak ve imza olmadan telefon satın almıyoruz’’ dedi. Fırtına İletişim’den Burak Kök ise, ‘’Telefonlarda özelliklerin artması fiyatlara yansıdı. Yansıma sonucu insanlar ikinci el telefona rağbet gösterir oldu’’ yorumunu yaptı. Son 7 yıldır telefon sektöründe bulunduğunu belirten Aras İletişim’in sahibi Ömer Çetin, ‘’Yaklaşık 7 yıldır bu sektörde çalışıyorum, bunun yanı sıra 1 yıldır da Karanfil Telefon Borsası’ndayım. İkinci el telefon piyasasında en çok tercih edilen ürün Apple’ın ürünleri oluyor. İnsanların Apple markasına ilgi göstermesinin sebebi bunu bir prestij aracı olarak görmeleri. İkinci el telefon pazarında işlerimiz çok da iyi gitmiyor. Ama son 1 aydır işlerimizde bir düzelme gözlemliyoruz. Bundan 4-5 ay önce hiç cihaz satamıyorduk. Bizim tezgahımızdaki cihazların sıkıntılı çıkma olasılığı yoktur. Zaten birisi bize cihazını satmaya geldiğinde mutlaka ondan kimlik fotokopisini almak zorundayız. Hepsinin evrak ve imzaları tamamlandığın telefon satış işlemi gerçekleştiriyoruz. Yani problem yaşayacağınız cihazların hiçbirini bulundurmuyoruz. Telefon ya da cihazlarla ilgili bir problem çıktığında da mutlaka ilgileniyoruz. Telefon sektörü biraz farklı bir sektör genelde bir düzeni yok çünkü her gün farklı modeller piyasaya çıkıyor böyle olunca biz de piyasanın hızına yetişmeye çalışıyoruz’’ diyerek son dönemde ikinci el cihaz satışlarında yaşanan değişimleri anlattı. BİN LİRAYA YAKIN BİR FARK VAR İkinci el telefonlar ile sıfır telefonlar arasında bin liraya yakın fiyat farkı bulunduğunu hatırlatan Fırtına İletişim’den Burak Kök, ‘’Yaklaşık 4 yıldır bu sektördeyim. 4 yıl içinde telefonlarda birçok değişim yaşandı. Özellikler çok arttı ve tasarım konusu da dahil birçok değişime gidildi. Sürekli yeni özelliklerin gelmesi telefon fiyatlarına da yansıyor ve bu şekilde fiyatlar artıyor. Fiyatlar yükseldikçe insanların ikinci el telefonlara gösterdikleri rağbet de artıyor. Sıfır bir telefonun fiyatıyla ikinci el telefonun fiyatı arasında bin ve 750 lira civarı bir fiyat değişimi yaşanıyor. Tabi sürekli yeni bir özellik çıktıkça insanlar da hemen yenisiyle değiştirmek istiyorlar. Bu iş biraz telefon çılgınlığına döndü. Teknoloji ve gündem takip etmek artık insanların günlük ihtiyaçları arasına girdi. Herkes yeni çıkan bir üründen ve teknolojiden haberdar oluyor. Özellikle bu aralar yeni telefonlar piyasaya girdikçe bir önceki modelinin fiyatında düşme yaşanıyor. Aslında bu iyi mi kötü mü tartışılır’’ yorumunu yaptı. İPHONE İKİNCİ EL PİYASADA DA ÖNDE İkinci el telefon piyasasında satış durumunun iyi olduğunu söyleyen Kök, ‘’Satışlarımızda şu an bir sıkıntı yok. Yaz sezonunda genelde işlerimiz açılıyor. Kışın ne olur onu bilemiyoruz tabi. İkinci el telefon pazarında en çok rağbet iPhone markasına gösteriliyor. İphone’un ikinci el piyasası çok güçlü ve gayet iyi tutunuyor. Özellikleri satışlarının yüksek olmasını etkiliyor. Örneğin, telefonunuzu çaldırdığınız zaman kesinlikle bilgileriniz kopyalanamıyor, değiştirilemiyor. Herhangi bir virüs girme ihtimali yok. Ama diğer Android olan bütün telefonlarda her türlü problem çıkıyor’’ diyerek iPhone’un ikinci el piyasasında da zirvede olduğunu hatırlattı. İŞLETİM SİSTEMİYLE ALAKALI BİR DURUM VAR iPhone ve diğer telefonlar arasında kıyaslama yapan ve özelliklerinden bahseden Kök, ‘’iPhone’un işletim sistemi A10 chip olduğu için, Android’in işletim sistemleri, Marsmellow gibi sürümleri kullanıyor. iPhone’un kendi işletim sistemi olduğu için, Apple’daki 1 GB Ram, örneğin Samsung J7’deki 2 GB Ram’den daha iyidir. Çünkü iPhone’da işletim sistemi telefonu yormuyor. Samsung veya diğer telefonlarda durum böyle değil. Kiminde 6 GB Ram olan telefonlar var ama iPhone’un 3 GB Ram’li 7 Plus telefonuna yetişemiyor. Tamamen işletim sistemiyle alakalı bir durum var’’ diye konuştu. ‘’BEYANSIZ TELEFON ALMIYORUZ’’ Kendilerine ikinci el telefon satmak için gelen müşterilerin kimlik bilgilerini ve yazılı beyanlarını aldıklarına dikkat çeken Kök, ‘’İkinci el telefonları alırken, öncelikle telefonun alıcıya ait olup olmadığını kontrol ediyoruz. Örneğin telefonun içindeki fotoğraflara bakıyoruz. Satıcıyla aynı olup olmadığını kontrol ediyoruz. Ya da gerçek satıcı o mu onu kontrol ediyoruz. Bunun dışında satıcının 18 yaşın üzerinde olup olmadığına dikkat ediyoruz. Tabii satın aldığınız zaman fiyatlar düşüyor. Bu nedenle çoğu kişi dönüp gidiyor. Durum böyle olunca Samsung ve Android işletim sistemli diğer telefonlar rakam biraz daha düşüyor. İkinci el telefon satan birinden mutlaka kimlik fotokopisi istiyoruz. Bunları bizden zaten emniyet istiyor. Eğer bir telefon çalıntı çıktığında biz bilgilerine emniyete sunamazsak tamamen biz mahkemelerle uğraşıyoruz. Bu nedenle bu konu bizim en çok önem verdiğimiz konu. Bununla ilgili bir arşiv oluşturuyoruz. Ay ve yıla göre mutlaka arşivliyoruz. Kimlik, imza, soyadı gibi belgeler teslim alıyoruz. Çalınma ve diğer hukuksuz işlerin önüne geçmek için bizim de dikkat etmemiz gerekiyor. Çünkü telefonlar artık altın gibi değerli. İkinci el piyasası çok yoğun olduğu için çalınma riski daha yüksek’’ ifadelerini kullandı. GARANTİLİ CİHAZ ALMAYA ÖZEN GÖSTERSİNLER İkinci el cihaz alırken, alıcıların dikkat etmesi gereken hususları aktaran Kök, ‘’İkinci el cihaz alırken alıcılar, garantili telefon almaya özen göstersinler ama garanti konusunda Samsung çok fazla sıkıntı çıkarıyor. Sürekli gelen müşteriye, ‘kullanıcı hatası’ diyerek yardımcı olmamayı seçiyorlar. Garantisi var ama gidince böyle bir cümleyle karşılaşıyorsunuz. Bu nedenle pek bir anlam ifade etmiyor. Bu konuda da Apple yine farklı bir tutum sergiliyor. Telefonda en ufak bir problem çıktığında birebir değişim uyguluyor’’ şeklinde konuştu. DOLAR BİZİ ÇOK FAZLA ETKİLEDİ Esnaf olarak yaşadıkları sıkıntılara değinen Kök, ‘’Esnaf olarak bizim de sıkıntılarımız var. Örneğin doların yükselmesi ve döviz kurlarında yaşanan değişimler bizi çok fazla etkiliyor. Biz direk yurt dışı ile çalışıyoruz. Sürekli aksesuarlar, şarj aletleri, telefon kapları, telefon süsleri, USB kabloları, kulaklıklar gibi birçok ürünümüz yurt dışı menşeili bir şekilde elimize ulaşıyor. Mecbur olarak dolar bazın satın alıyoruz. Ama buraya gelince Türk Lirası olarak satıyoruz. Üzerine kendi farkımızı da eklemek zorunda kalıyoruz. Böyle olunca da fiyatlarımız yükseliyor. Bunun dışında dükkan kiralarımız aşırı yüksek, personel gideri, elektrik gibi birçok giderimiz var’’ dedi. ‘’BU MESLEKTE GÖZÜ AÇIK OLMAK GEREKİYOR’’ İkinci el cihaz piyasasında en çok yaşanan sıkıntının çalıntı ürünlerden kaynaklı olduğunu söyleyen Kök sözlerine şöyle devam etti, ‘’Örneğin bir telefon çalıntı çıkıyor ama adam kimliğini vererek satıyor bunu. Daha sonra telefonun asıl sahibi savcılık yoluyla bize ulaştığı zaman zararını kendimiz üstleniyoruz. Tabi biz de resmi kanallar üzerinden başvurular yapıyoruz. Bu kişi bize çalıntı bir telefon sattı diyoruz ama sonuçta onun bulunup, yakalanması ve para talep edilmesi baya uzun bir zaman alıyor. Bunları da göz önünde bulundurmak gerekiyor. Şüphelendiğimiz kişilere, cihazın değerinden daha alt bir fiyat verip, onaylarsa biz o kişiyle iletişimimizi kesiyoruz. Ya da bu bölgeye bakan sivil polislere bildiriyoruz ve gelip alıyorlar. Yani sivil polislerle bir iletişimimiz var. Sonuçta böyle bir suç olduğu zaman direk ikinci el telefonculara satmaya çalışıyorlar. Nasıl ki belli bir yerden altın çalındığında bütün kuyumculara haber veriliyor ve kuyumcu o altına ulaştığında polise haber veriyor bizde de aynı sistem var. Burada kalabalık olduğumuz için, herhangi bir negatif durumda gelen kişiyi baskı halinde burada tutuyoruz ve polislere teslim ediyoruz. Biraz zor bir meslek bu nedenle gözü açık olmak gerekiyor.’’ TAKSİT UYGULAMASININ KALDIRILMASI OPERATÖRLERİN İŞİNE YARADI Son dönemde uygulanan telefonlarda taksit uygulamasının kaldırılmasını ise, ‘’Taksitlerin kaldırılması telefon piyasasını kötü bir şekilde etkilemedi. Almak isteyen yine bir şekilde alıyor. Hat üstüne alınan ve telefon operatörlerinin uyguladığı kampanyalar var. Mesela bizim 4 bin liraya sattığımız telefonu, 6 bin 500 liraya telefon operatörlerinden 24 ay taksitli alıyorsunuz. Aslında bu taksit kaldırma sistemi bu operatörlerin işine yaradı diyebiliriz. Onların önünü açtı ve insanları zorluyor. 6 bin 500 lira çok büyük bir para ama insanlar aldırış etmeden alıyorlar. Onlarda kredi kartsız senetle telefon satıyorlar. Her hafta yeni bir telefon çıkıyor. Biz bile yetişemiyoruz artık. Aksesuarlarından tutun kırılmaz camlara kadar her birine ayrı bir ürün getirtmek gerekiyor’’ şeklinde değerlendirdi. (Rozita Merve Hamidi)

Editör: TE Bilisim