Türkiye, tütün kullanımı ile mücadele kapsamında, ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı gibi  projeler ve geliştirilen "Dumansız Hava Sahası","Havanı Koru" tarzı  sloganlar nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından "tütün kontrolü alanında lider ülke" ilan edildi. Tütün Kontrolü Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nda (2019-2023) açıklanan bilgilere göre, Türkiye’de 15 milyondan fazla kişi tütün ürünü kullanıyor. Tütün ürünü kullanımının önüne geçmek adına çeşitli proje ve sloganlar da geliştirilmeye devam ediyor. Artık halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle dünyada her yıl 7 milyonun, Türkiye’de de 100 binin üstünde kişi yaşamını yitiriyor. Dünyada her yıl yaklaşık 1 milyon kişi de tütün ürünü dumanına maruz kaldığı için hayatını kaybediyor.2008 yılında kamuya açık tüm kapalı alanlarda tütün ürünü tüketiminin yasaklanmasıyla birlikte, yurt genelinde uygulamalar devreye girdi. TÜTÜNLE MÜCADELEDE YENİ YÖNTEMLER Yeni dönemde de tütünle mücadelede mevzuat değişiklikleri planlanıyor.Buna göre;

  • Dumansız hava sahasının genişletilmesi,
  • Tütün satışının 21 yaşının altındakilere yapılamaması,
  • Yasak kapalı alanlara yönelik denetimlerin artırılması,
  • Sigara kullanmayan personele pozitif ayrımcılık uygulamaları gibi birçok düzenlemenin yapılması öngörülüyor.
Tütün kullanımının daha da azaltılabilmesi, başta çocuk ve gençlerin bu ürünlerden uzak kalmasını sağlayabilmek ve bunun sürdürülebilirliğine olanak sağlamak amacıyla, "Tütün Kontrolü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2018-2023" eylem planı tamamlandı. Hazırlanan eylem planında şunlar yer aldı: "TÜTÜN ÜRÜNÜ SATIŞI İÇİN ALT SINIR 21 YAŞ OLACAK" 18 yaşını doldurmamış bireylere tütün ürünlerinin satış, dağıtım ve sunumunu yasaklayan mevcut yasal düzenlemeye uymayanlara caydırıcı nitelikte cezai müeyyideler uygulanacak.  Aynı zamanda  18 yaşını doldurmayanlara tütün ürünlerinin satış ve dağıtımını yasaklayan mevcut yasal düzenlemenin kapsamı genişletilerek tütün ürünü satışı için alt sınır 21 yaşa çıkarılacak. Mevcut düzenlemeyle, tütün ürünleri sunulan iş yerlerinin de eğitim kurumları ve öğrenci yurtlarına kapıdan kapıya en az 500 metre uzaklıkta olması zorunluğu getirilecek. "SİGARASIZ KURUM" UYGULAMASI DESTEKLENECEK Eğitim ve sağlık kurumları başta olmak üzere bütün kurumlarda "Sigarasız Kurum" uygulaması teşvik edilecek. Sosyal medyada sıkça yer alan kişilerle rol model olan kişilerin, tütün ürünleri kullanımının zararları ve konusunda  vatandaşa destek olmalarına yönelik eğitim verilip  buna yönelik sertifika programları düzenlenecek. GSM operatörleri aracılığıyla tütün ürünlerinin zararları hakkında kişilere bilgilendirici SMS'ler atılacak. Dizi, film, tiyatro senarist ve yönetmenleriyle yazılı ve görsel basın mensuplarına yönelik eğitim, farkındalık ve sertifika programları oluşturulacak. "BIRAK KAZAN" KAMPANYASI ‘’Sigarayı bırakmanın teşvik edilmesi amacıyla "bırak kazan" kampanyaları düzenlenecek. Böylece, sigara kullanmayan personele yönelik pozitif ayrımcılık uygulamaları hayata geçirilecek. Bu kapsamda, mesainin 30 dakika erken bitirilmesi, 1 yıl için 7 gün fazladan yıllık izin hakkı tanınması, sigorta primlerinin düşürülmesi, hiçbir çalışanın sigara içmediği sigarasız işletmeler için vergi indirimi uygulaması, çocuk ve aile yardımı tutarlarının arttırılması gibi teşvik edici düzenlemeler söz konusu olabilecek.’’ DUMANSIZ HAVA SAHASININ KAPSAMI GENİŞLETİLECEK’’ Dumansız hava sahası uygulamasının kapsamında; Kapalı alan tanımının uluslararası standartlar dikkate alınarak genişletilmesine yönelik kanunda değişikliğe gidilecek.
  • Çocuk parkları ve yürüyüş yolu gibi spor için ayrılmış alanlar ile ibadethanelerin açık alanlarında tütün ürünü kullanımının önlenmesine yönelik yasal düzenleme yapılacak.
  • AVM, havaalanı, kamu binaları gibi yoğun olarak kullanılan yerlerin giriş ve çıkış kapılarının önlerinde, tütün ürünü kullanımının önlenmesine yönelik oluşturulan "dumansız alan" tanımı kanunla güçlendirilecek.
  • Çocuk parkları ve yürüyüş yolu gibi spor için ayrılmış alanlarda  tütün ürünü kullanımının önlenmesine yönelik yasal düzenleme yapılması öngörülüyor.
‘’TÜP BEBEK TEDAVİSİNDE SİGARA İÇMEME ŞARTI’’ Tütün ve tütün ürünlerini kullanmama, teşvik etmeme adına düzenlenen raporda, hamilelere, 18 yaş altı gençlere ve kronik hastalığı olanlara yönelik özel sigara bırakma hizmeti planlanacak.Tüp bebek tedavisi ücretinin geri ödeme kapsamında karşılanabilmesi için anne ve baba adayının sigara kullanmaması şartı getirilebilecek. (Ekin Hazal DOĞRUYUSEVER)  
Editör: TE Bilisim