Bir önceki yazımızda Vietnam Duy Tan Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ulaş Başar Gezgin’den aktararak ‘Kadim Çin’in 7 askeri klasiğinden bahsetmiştik. Şimdi de bu 7 eseri ayrıntılı olarak ele alalım: ‘Altı Gizli Öğreti’, 3 bin yıl önce Zhou Beyliği başkomutanı tarafından yazılmış bir kitap. Metin, bir cephe savaşından çok, rakip hanedanlığa karşı halk savaşı ve ayaklanması düşüncesiyle yazılmış; bu nedenle, 7 klasik içinde tek devrimci yapıt olarak değerlendiriliyor. Kitaba göre, askeri zaferin birinci koşulu, halka adil davranmaktır. Bu, halkın sevgi ve desteğinin kazanılmasını sağlar. İkinci olarak kitap, savaşı silahlı olarak çatışmadan kazanmanın yollarını tartışır ‘Ejder Stratejisi’ olarak adlandırılan üçüncü öğreti, ordunun kendi iç örgütlenmesine yöneliktir; askerlerin nasıl ödüllendirilip cezalandırılacağı, orduda birliğin nasıl sağlayacağı, generallerin gönülleri fethedecek biçimde nasıl otorite sağlayacağı gibi konular işleniyor. ‘Kaplan Stratejisi’ adındaki dördüncü öğreti, çatışma sırasında bir komutanın yapması gerekenler ve nelere dikkat etmesi gerektiği gibi konuları işliyor. Beşinci öğreti, ‘Leopar Stratejisi’ adını taşıyor. Bu öğreti, zorlu arazi ve iklim koşullarında savaş ve orantısız olarak küçük bir güçle direnme gibi konuları ele alıyor. Altıncı ve son öğreti, Köpek Stratejisi. Bu öğreti, dönemin üç askeri sınıfını (piyadeler, atlılar, arabalılar) ve bunların eğitimini tartışıyor. Atlılar ya da süvari sınıfı, aslında Çin ordusuna daha sonra gelmişti; bunun ordunun bir parçası olması, Çin’e kuzeyden saldıran ‘barbar’ların atlı çarpışmalardaki başarısından ileri geliyordu. *** ‘Sima’nın Yöntemleri’ ya da ‘Komutanın Savaş Sanatı’ olarak da bilinen kitap, 2300 yıllık. Günümüze kalan, daha büyük bir kitabın birkaç bölümü. Yazarı tartışmalı. Çok sayıda yazarın on yıllar içinde yazdığı ve daha sonra bunların birleştirildiği düşünülüyor. Kitapta askeri stratejilere fazla girilmediğini görüyoruz. Öte yandan, savaşın devlet bekası için gerekli olduğu, çünkü mazlumları kötülerden korumak ve kötüleri cezalandırmak için şiddetin kaçınılmaz olduğu görüşü işleniyor. Fakat hep savaş halinde olan bir devlet de ayakta kalamaz. *** 2.500 yıllık ‘Savaş Sanatı’, dünya tarihindeki en önemli strateji kitaplarından biri olarak kabul ediliyor. *** 2.300 yıllık ‘Wu Tzu’ya göre, iyi bir asker, yalnızca cesur değil bilge ve öz-kontrol sahibi olmalıdır. Kitap, seçkin askeri güçten zorunlu askerliğe geçiş döneminin sorunlarını yansıtıyor. Aynı adlı iki kitabın olduğu, birinin kaybolduğu düşünülüyor. Kitapta burada anılan diğer kitaplardan tekrarlar ve benzer düşüncelerin yeniden dile getirilişi dikkat çekiyor. *** Yazarı belli olmayan, kuram ağırlıklı olan ‘Wei Liao Tzu’ isimli kitap, 2.300 yıllık. Kitaba göre bir devletin en önemli kaynağı, tarım ve halktır; bunun için ikisine de iyi bakılmalıdır. Hükümdar, itaatkâr uyruklarına sevgiyle yaklaşmalı; yoldan çıkmışlara karşı ise en vahşi cezaları reva görmelidir. Savaşlar, yalnızca askerle değil askerle sivillerin işbirliği sayesinde kazanılır. *** 2 bin yıl önce yazıldığı düşünülen ‘Huang Shih-Kung’un Üç Stratejisi’ kitabının yazarı tartışmalı. ‘Altı Gizli Öğreti’ yazarının ‘3 Strateji’ kitabını da yazdığı ileri sürülüyor, fakat kesin kanıt yok. Kitapta yumuşak güçle sertliğin bir arada kullanılması önerilir. Karar verme sürecinde yanıltıcı olabilecek geçmiş, gerçek dışılık, alışkanlık gibi öğelere dikkat çekilir. *** ‘T’ang T’ai-tsung ve Li Wei-kung Arasında Sorular ve Yanıtlar’ kitabı, tarihine ilişkin kesin bir görüş birliği ve arkeolojik buluntu desteği bulunmamakla birlikte, İ.S. 7. yüzyılda bir hükümdar ile general arasında geçiyor. 7 askeri klasikten en son yazılmış olanı. Kitap diğerlerinden farklılaşıyor; çünkü yaklaşık bin yıllık dönemde, askeri örgütlenme ve savaş teknolojileri, doğal olarak çok büyük bir değişim sergiliyor: Arabalı askerlerin yerini okçular alıyor ve silahlar artık demir ve çelikten yapılıyor. Yine de kitabın çoğu, önceki klasiklerden parçalara yer verilerek bunların tartışılmasından oluşuyor.
