Nokta Computest, Araç Test Merkezi’nin ortaklarından Bekir Kılıç ve Ertan Eryılmaz, oto ekspertiz konusunda bilinmeyen birçok gerçeği gazetemize anlattı.  Yeni araç alan vatandaşlar ne yapmalı, araç alınırken nelere dikkat edilmeli? gibi birçok soruya yanıt veren Kılıç ve Yılmaz, yeni araç alan vatandaşların karşıdaki kişilerin beyanına itibar etmemeleri gerektiğine dikkat çektiler. Bilgiye erişim çağında olduklarını belirten Bekir Kılıç, Ahmet’e, Mehmet’e danışma çağının geride kaldığını söyledi. Kılıç, “İkinci el otomotiv alacak olan arkadaşlara şunları söyleyebiliriz; internetten bilgileri okuyacaklar, firmaların puanlarının ne kadar olduğuna bakabilirler. Örnek veriyorum; bir firmaya 100 yorum yapıldıysa ve bu yorumlardan 20 tanesi olumsuz ise, bu firma benim gözümde profesyonel bir firmadır” şeklinde konuştu. ‘Her boyalı kazalı anlamına gelmez’ diyen Eryılmaz ise şunları söyledi: “Aracın önemli olan şasesi, direği ve tavanıdır. Aracın belirli önemli noktaları vardır. Onlarda problem yoksa araç alınabilir. Kişi anlaştığı arabanın satışını hemen yapmalıdır. Çünkü birkaç gün sonra aynı araç kaza yapabilir. Ve alan kişinin haberi bile olamayabiliyor. Ertesi gün araç kazasızmış gibi satılabiliyor.” Dedi. Computest nedir, Tanımlar mısınız? Halk dilinde computest diye geçiyor ama teknik anlamda otomobil ekspertiz diye geçiyor. Yani oto ekspertizdir. Compi, computerden geliyor. Yani bilgisayarlı test anlamına geliyor. Dynameter diye bir cihazımız var. Araç o platforma iniyor ve orada tekerin ürettiği güç, sensorlar sayesinde bilgisayar ekranına yansıyor. Biz ekrana yansıyan bilgileri karşılaştırıyoruz. Düşüş var mı, yükseliş var mı diye bakarız. Teknik bir sıkıntı var mı? Hepsine bakıyoruz. Aracın modeli bu ölçümlere olumlu ya da olumsuz etki yapıyor mu? Araçta teknik arıza, yıpranma, mekanik yorgunluk varsa tabiki etki eder. Araç bakımlı ise, zamanında suyu, yağı ve hava filtresi gibi şeyler rutin olarak belirli bir kilometreden sonra yıpranıyor. Fakat düzenli bir bakım yapıldıktan sonra model pek fark etmiyor. Zamanında bakım yapıldığı zaman, teknik anlamda bir düşüş olmaz ama bakımı yapılmayan bir araçta mekanik yorgunluk var ise orada düşüş olabiliyor. Yeni araç alan bir vatandaş neler yapmalı, nelere dikkat etmelidir? Yeni araç alacak olan vatandaşlar, kişilerin beyanına itibar etmemelidir. Çünkü kimse mal satarken ‘benim malım kötü’ demez. ‘benim arabam kötü’ demez. Aracı satın aldıktan sonra iki hafta sonra buraya gelen kişi hayal kırıklığına uğrayabiliyor. Görsel olarak aracın etrafında gezilmeli, iç tarafı kontrol etmeli, görebildiği kadar her yerine bakabileli. Baktıktan sonra araçta herhangi bir sıkıntı bulmadıysa biz devreye giriyoruz. Şuana kadar bu konuda ne gibi kötü örneklerle karşılaştınız? Geçenlerde bir arkadaşımız komple boyalı diye 2000 model bir golf getirdi. Aracı buraya getirdi biz baktık tavanın değiştiğini öğrendi. Sonra satıcının bile bundan haberi yokmuş. Satıcı burada oturup ağladı. Beş altı yıllık emeğini bu araca yatırdığını söyledi. Onun için arabaya gerçekten dikkat edilmelidir. Satıcının arabasının değeri burada miktar olarak çok düştü. Yani götürüp göstermekle her zaman fayda vardır. Beyana güvenerek araç alınmamalıdır. Hepimiz zaman zaman hastaneye gideriz, değişik doktorlara muayene oluruz. Doktorlar insanlara yanlış teşhis koyabiliyor. Ama aynı hasta başka bir doktora gittiğinde kendisine konulan teşhisin yanlış olduğunu hayatına devam edebileceğiniz hepimiz biliyoruz. Bizim araba işi de budur. Her insan bu işi profesyonel anlamda yapmıyor. Tüketici de bu işin farkında olduğu için, herkes bu işi profesyonel yapıyor sanıyor. Ve bir köprü altı ekspertize kontrol ettiriyor. Alıcı bu ekspertizin yanlış teşhis ettiğini bilmediği için onların yaptığı raporlara inanarak, o arabayı satın alıyor. Aslında hem maddi olarak hem de manevi olarak kaybı meydana geliyor. Etik değerlerin dışında hareket eden firmaların olduğuna duyum alıyoruz. Fakat biz kendi gözlerimizle görmediğimiz için hiçbir firmayı da zan altında bırakma gibi bir durumumuz olamaz. Gözle görülen ve hissedilen bir ekonomik kriz var. Sizler bu ekonomik krizden nasıl etkileniyorsunuz? İşlerimizde hissedilir bir derecede düşüş var. Otomotiv ekspertiz firmaları yada ikinci el araç satışları Türkiye’de büyük bir Pazar oluşturdu. Çok büyük bir istihdam ortamı yaratıldı. Ortağımızla oturup geçen seneki ile bu seneki verilerimizi karşılaştırıyoruz. Hissedilir derecede, endişe verici bir düşüş var. Bu durum, bizi otomotiv şirketi ekspertiz sahibi olarak üzüyor. Bu ekonomik kriz gerçekten insanların elini cebine koymaya mani oldu. İnsanlar şimdi para harcamaktan korkuyor. Banka faizlerinin artması hem inşaat sektörünü hem de otomotiv sektörünü ciddi derece de olumsuz etkiledi. Bu işi yapan bir firma olarak vatandaşlara nasıl bir mesaj vermek istersiniz? Bilgiye erişim çağındayız. Yani insanlar internetin başın geçtiği zaman hemen bilgiye erişebiliyor. Artık Ahmet’e, Mehmet’e sorayım çağı geride kaldı. İkinci el otomotiv alacak olan arkadaşlara şunları söyleyebiliriz; internetten bilgileri okuyacaklar, firmaların puanlarının ne kadar olduğuna bakacaklar. Örnek veriyorum bir firmaya 100 yorum yapıldıysa ve bu yorumlardan 20 tanesi olumsuz ise, bu firma benim gözümde profesyonel bir firmadır. Çünkü bazı feyk hesaplar ile yorum yapıldığını da varsaymamız gerekir. İnternetin başına oturup yorumlar tek tek okunmalıdır. Her boyalı araç kazılı anlamına mı geliyor? Her boyalı araç kazalı anlamına gelmez. Aracın önemli olan şasesi, direği, tavanıdır. Aracın belirli önemli noktaları vardır. Onlarda problem yoksa araç alınabilir. Kişi anlaştığı arabanın satışını hemen yapmalıdır. Çünkü birkaç gün sonra aynı araç kaza yapabilir. Ve alan kişinin haberi bile olamayabiliyor. Ertesi gün araç kazasızmış gibi satılabiliyor. Bir an önce beğenilen araç kontrole getirilmeli ve satışı yapılmalıdır. Araya kesinlikle zaman koyulmamalıdır. Bizim değinmediğimiz sizin eklemek istediğiniz bir şeyler var mı? Bazı araç satıcıları, aracını buraya getirip kontrol ettikten sonra, kontrol ettiği aracı notere götürürken farklı bir araç modeli ile değiştirebiliyor. Modeller aynı fakat plaka ile oynanıyor. Plakalar değiştirilerek hasarlı araç sağlam aracın yerine koyulabiliyor. Bu tür önemli hilelere dikkat edilmelidir. Dolayısıyla dikkat edilmelidir. Şasesi kesinlikle not alınmalı. Aksi taktir de dolandırılma kaçınılmaz oluyor. Her önüne gelen artık computest açamayacak, bu konuda gelecek olan yasadan bahseder misiniz? Biz şuan firma olarak akredite olmaya çalışıyoruz. Türk standartları Enstitüsü bu konuya el attı ve Nisan ayına kadar da müsaade verdi. Şu kadar metre kare olacak, şu cihazlar olacak, şu belgeler olacak gibi şartlar getiriliyor. 2019 Nisan ayına kadar hazırlanıyoruz. Sonra da kendilerine müracaat edip yeterlilik hakkı kazanmaya çalışacağız.  Biz bu yasanın çıkmasından memnunuz. Profesyonel bir iş yapılacak. Noter, test ekspertiz raporu olmadan satışı gerçekleştiremeyecek. 8 yaş ve 160 kilometre altındaki araçlara eksperiz belgesi olmadan noter satış yapmayacak. Bu yasanın gelmesi, merdiven altı diye nitelendirdiğimiz birçok yerin kapanması demektir. Çünkü küçük yerlerde, apartman altlarında, petrol satış yerlerinde ve mahalle arasında bu işi yapanlar var. Bu işin buralarda değil, sanayi sitelerinde olması gerektiğini söylüyoruz. Bizim yaptığımız iş tehlikeli bir iştir. Benzinliğin içinde bu gibi yerlerin olması hem tehlikeli hem de saçmadır. Yani burası emniyetli bir yerdir. Burada yapılmalıdır. Biraz başınızdan geçen ilginçolaylardan da bahseder misiniz? Arabanın satışını aldıktan bir gün sonra buraya gelen bir müşterim oldu. Beğendiği bir aracı satın almış. Aracı hemen elden çıkarmak isteyen satıcı, işi aceleye getirerek bana gelen müşteriye satış işlemini gerçekleştirmiş. Aracı satın aldıktan bir gün sonra bize gelen müşteri, araçta ne var ne yok diye soruyor. Alıcının kendisine; araba devrilmiş, direği düzeltilmiş, tavanlar düzeltilmiş, kesilmiş, araba yan yatmış, parçalar değişmiş dedik. Müşteri arabayı satın aldığı kişiyi aradı. Telefonlarına ulaşılmıyordu. Yani adam dolandırılmış, kandırılmış. Sahtekarlığın önüne geçmek zor geçilmiyor. İki farklı parçadan oluşan bir aracı bir aileye satmak bana göre bir cinayettir. Bilmeyen birisine satmak bir cinayettir. Rapor yazılan yerlerin de bu konuda sorumluluğu var. Bu araca bir ailenin bindiğini düşünsenize. Araçların ufak tefek kazalar için perte ayrılmasını da doğru bulmuyoruz. Son olarak eklemek istediğiniz önemli bir şey var mı? Profesyonel yerler araştırılarak araç satın alınmalı. İnsanlar kendilerini kurumsal bir çatının altına girdiği zaman güvende hissederler. Ama kurumsal çatı altında da normal insanların çalıştığını unutmasınlar. Otomobil ekspertiz firmasına gidildiğinde tabelaya bakılmamalı, ustanın niteliğine, başarısına bakılmalıdır. Doğru teşhis ve tespit yapılabiliyor mu? Ona bakılmalıdır. Esas dikkat edilecek temel konu budur. Biz buraya gelecek olan aracın ne alıcısına ne de satıcısına bakarız. Kendimize alıyormuşuz gibi bakar, didik didik eder ve raporlarız. (Kadir GÜRHAN)

Editör: TE Bilisim