Engelliler Konfederasyonu’nun “Aktif Yurttaşlık Hakkımızdır: ‘Türkiye Engelliler Meclisi’ne Doğru” projesi kapsamında Ankara İl Engelliler Meclisi kuruldu. Ankara genelindeki engelli örgütlerinin yanında, üniversitelerin, yerle yönetimlerin ve kurumların engellilik alanında çalışan temsilcilerinden oluşacak Ankara İl Engelliler Meclisi, Projenin 53. meclisi olacak. “1991 GENEL SEÇİMLERİNDE ENGELLİLER ÖN PLANDAYDI” Engelliler Konfederasyonu Genel Başkanı Av. Turhan İçli toplantıda yaptığı konuşmada, geçmiş dönemde her engel gurubunda bir engelli derneğinin bulunduğu ve daha çok farkındalık projeleri yapan birçok derneğin faaliyet gösterdiğini ifade ederek konuşmasında şunlara yer verdi: “Bunun içinde o dönemler Sakatlar Derneği olarak biz de vardık. Yer yer bu dernekler nezdinde engellilerin kent merkezlerine gelip, iş arama süreçlerine katılıp, eğitimleri yükseldiği için kendi sözcülüğünü yapmaya karar verdikleri ve bu eylemleri çeşitli şekilde ifade ettikleri örnekler de vardı o dönem. Örneğin 1960’lı yıllarda Türkiye Sakatlar Derneği’nin çeşitli etkinlikleri, 1968 yılında yapılan körler yürüyüşü, 1974 yılında işsiz kalan engellilerin açlık grevleri gibi. Yer yer mücadelelere tanık da olsak daha çok farkındalığı artırmak üzerine çalışmalar yapan derneklerdi çoğu.” 1985’den sonra yeni Dernekler Kanunu’nun çıktığını ve 5253 sayılı yasayla yeni dernekler kanunun kabul edildiğini ve bunun yaklaşık 20 yıl sürdüğünü söyleyen İçli, “Bu dönemin özelliği ise 2908 sayılı yasanın her engelli grubunun kendi federasyonunda örgütlenmelerini zorunlu kılan bir maddeyi temsil ediyor olması. Böylelikle bütün bağımsız dernekler kendi adını taşıyan federasyonlara katıldılar. Sonuç olarak engelliler kamuoyu önünde bir bütün olarak görülüyor ve o şekilde algılanıyordu. Bu dönem içerisinde ise sokak eylemleri, lobi faaliyetleri dikkat çekiyordu. O dönemin siyasileri tarafından da sözler veriliyordu. 1991’de genel seçimler vardı ve o dönem ilk defa partiler engelliler için programlar yayınladı, taahhütlerde bulundu, projeler sundu. Yani engelliler kabul edilmişti ve onlar için politikalar ortaya koyuluyordu. Bu ise 1991 yılında yaşanan Meclis çıkartmasının bir sonucu idi. Bütün bunlar engelliler açısından kamuoyu oluşturulmasına ve farkındalığın yaşanmasına neden oldu” diye konuştu. “KONFEDERASYONLARIN KENDİLERİNİ SORGULAMALARI ANLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME…” İçli konuşmasını şöyle sürdürdü: “1990’lı yılların başından itibaren yürütülen engelli hakları mücadelesi sonucu bugün önemli kazanımla elde edilmişse de son yıllarda engelli örgütlerinin sayıca çokluğu ve dağınıklığı, engelli hareketinin etkisinin zayıflamasına yol açtı. Her biri kendi alanında önemli işler yapan bu örgütler kendi kulvarlarında ilerledikleri ve ortak bir amaca yönelemedikleri için baskı gücü oluşturmakta yetersiz kaldı. Bizim büyük iş makineleri ile büyük kuyular açarak suya ulaşmamız gerekiyor. Peki, bunu nasıl yapacağız? Bu değerlendirme, konfederasyonların kendilerini sorgulamaları anlamında bir değerlendirmedir. 2016 yılında İstanbul’da 2 gün süren bir çalıştay yaptık. 80 kişi çalıştayda yer aldı. Engellilerin birleşik gücünü nasıl yaratırız? Bu soru çalıştayda soruldu ve çalışıldı. Sonuçta engellilerin bu dağınıklığına tek bir konfederasyonla son verilemeyeceği ve onların bağımsız varlıklarını tanımak gerektiği, ancak bağımsız derneklerin güçlerini, akıllarını, deneyimlerini meclisler platformu içerisinde bir araya getirebilecekleri kanaatine varıldı. Meclisler fikri aslında toplumsal dönüşümler sürecinde her zaman öne çıkan bir fikirdi. Sadece engelliler için değildi. Bizim ulusal kurtuluş mücadelemizde Sevr ile birlikte buna direnmek için kurulan meclisler bu anlamda en iyi örneklerden biridir.” PROJE, AVRUPA BİRLİĞİ TARAFINDAN DESTEKLENİYOR “Aktif Yurttaşlık Hakkımızdır: ‘Türkiye Engelliler Meclisi’ne Doğru” projesinin nasıl ortaya çıktığını anlatamaya devam eden İçli konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu sorunu gündeme getiren Engelliler Konfederasyonu 2016 ilkbaharında çeşitli engel gruplarını temsilen 80 aktivistin katıldığı çalıştayda, içinde bulunduğumuz kargaşayı ve dağınıklığı giderebilme ve engellilerin ortak gücünü oluşturabilmek için bütün engeli sivil toplum örgütlerinin katılacağı İl Engelli Meclislerinin ve onların temsilcilerinden oluşacak Türkiye Engelliler Meclisinin kurulmasına karar verildi. Bu kararın yaşama geçirilebilmesi için engelli meclisleri kurma düşüncesi projelendirildi ve Avrupa Birliği tarafından desteklendi. Biz de engellilerin bağımsız varlığını ve engelli haklarını sonuna kadar elde etme mücadelesini bu meclisler aracılığıyla yapabiliriz de ve bu fikir heyecan verdi. 82 ilde temsilciler kurulsun diye düşündük ama sonrasında bunun maliyetli olacağı fikrine vardık. Tam bu sırada Avrupa Birliği delegasyonu bir çağrı yayınladı. Sivil alanda bir ağ kurulmak istendiği ifade edildi ve bu noktada bizim projemiz 70 dolayında proje arasından ilk 5’in arasına girdi ve kabul edildi. Böylece maddi kaynağımızı da bulmuş olduk.” “BU PROJEYLE MECLİS BAŞLAMADI VE BU PROJE İLE BİTMEYECEK” İçli, bunun bir proje olduğunu ama bu projenin daha önce ihtiyaçtan doğan bir fikrin, hareketin hayata geçirilme olanağını veren bir proje olduğunu ifade ederek, “Bu projeyle meclis başlamadı ve bu proje ile bitmeyecek. Bu bizim stratejimiz, bizim örgütlenme modelimiz. Dolayısıyla buna bir proje olarak bakmayın. Bu engelli hakları davasının bugünkü örgütlenme biçimidir. Proje 2010’de bitecek ama Engelli Melisleri çeşitli yol ve yöntemlerle sürdürülecek” dedi. Projede yer alan iller ise şöyle: Engelliler Konfederasyonu’nun 10 Ocak 2018’de başlattığı “ Aktif Yurttaşlık Hakkımızdır: Türkiye Engelliler Meclisi’ne Doğru” projesi 53 ilde, engellilik alanında çalışan sivil toplum örgütleri arasında sürdürülebilir diyalog ve savunuculuk temelli bir ağ kurmayı amaçlıyor. Proje kapsamında, şu illerde engelli hakları mücadelesi yürüten sivil toplum örgütlerinin katılımıyla Yerel Engelli Meclisleri kuruldu. Eskişehir, Niğde, Giresun, Nevşehir, İstanbul, Bursa, Kocaeli, Balıkesir, Sakarya, Edirne, Tekirdağ, Çanakkale, İzmir, Manisa, Aydın, Denizli, Muğla, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak, Antalya, Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Isparta, Diyarbakır, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Batman, Van, Erzurum, Elazığ, Ağrı, Kars, Bingöl, Erzincan, Tunceli, Samsun, Trabzon, Ordu, Çorum, Amasya, Sinop, Artvin, Zonguldak, Karabük, Rize, Konya ve Kayseri. BİRÇOK BAŞLIKTA EĞİTİMLER VERİLECEK İçli projeye ilişkin son olarak şunları aktardı: “Bu yerel meclislere, üniversitelerde, yerel yönetimlerde veya başka kurumlarda engellilik alanında çalışmalar yapan uzmanlar da üye olarak katılım sağladı. Bütün illerin katılımıyla oluşturulacak olan “ Türkiye Engelliler Meclisi” engelli bireylerin haklarını savunmak ve geliştirmek için bir baskı gücü olacak. Engelliler Konfederasyonu bu projeyle gençlerin, kadınların, yaşlıların ve çocukların engelli hakları savunusuna katılımını teşvik etmeyi, engelli örgütleri arasında iletişim ve işbirliği olanaklarını genişletmeyi amaçlıyor. İl Engelli Meclislerinin 53.’sü de bu kapsamda Ankara’da kuruluyor. İlerleyen aylarda, söz konusu 53 ilde meclise katılan STK’lara ‘uluslararası sözleşmeler’, ‘kaynak geliştirme’, ‘savunuculuk’, ‘izleme’, ‘gönüllü yönetimi’ ve ‘medya’ konularında güçlenmeleri amacıyla eğitimler verilecek Projeleriyle başvuran ve bağımsız bir seçici kurulun değerlendirmesi sonucunda finale kalan sekiz sivil toplum örgütüne de fon desteği sağlanacak.” (Türkan ÇATAL YILDIZ)

Editör: TE Bilisim